معرفی گونه‌‌های نرم‌‌تنان حاشیۀ رودخانۀ کرج استان البرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد بیوسیستماتیک جانوری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، مؤسسۀ تحقیقات گیاه‌‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

در طول اجرای پروژۀ تحقیقاتی جمع‌‌آوری و شناسایی فون حلزون‌‌های رودخانۀ کرج در استان البرز، طی سال‌‌های 1394 و 1395، تعداد زیادی از نرم‌‌تنان با استفاده از روش‌‌های متداول ازجمله توری‌‌های نمونه‌‌گیری و جمع‌‌آوری مستقیم با دست، از روی گیاهان آبزی، زیر چوب‌‌های پوسیده و روی درختچه‌‌ها و علف‌‌های هرز حاشیۀ رودخانه جمع‌‌آوری و بررسی شد. درمجموع، تعداد 19 گونه حلزون برای نخستین‌‌بار از رودخانۀ کرج استان البرز شناسایی شد که متعلق به 11 جنس از هشت خانواده بود و شناسایی براساس ویژگی‌‌های مورفومتری (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچۀ صدف، راست‌‌گرد یا چپ‌‌گردبودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی، خط میانۀ پشتی، موکوس و رنگ آن، اندازۀ بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولید مثلی) انجام شد. بیشترین و کمترین تنوع گونه‌‌ای در میان حلزون‌‌های شناسایی‌‌شده به ترتیب با 15 و هفت گونه مربوط به ایستگاههای دو و هفت از رودخانۀ کرج بود. بزرگ‌‌ترین خانواده ازنظر تنوع گونه‌‌ای خانوادۀ Lymnaeidae با چهار گونۀ Lymnaea truncatula، Lymnaea gedrosiana، Lymnaea palustris وLymnaea pereger بود؛ همچنین از بین گونه‌‌های شناسایی‌‌شده مهم‌‌ترین گونه ازلحاظ پزشکی در انتقال بیماری‌‌های انگلی در انسان و دام گونۀ Lymnaea truncatula است. گونۀ Gyraulus chinensis نیز برای نخستین‌‌بار از ایران گزارش می‌‌شود. تمام نمونه‌‌ها همراه با کلیۀ اطلاعات مکانی و زمانی مربوط، در موزۀ بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی مؤسسۀ تحقیقات گیاه‌‌پزشکی کشور موجود هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Identification of Mollusca Species along the Karaj River in Alborz Province

نویسندگان [English]

  • Zahra Ramezan 1
  • Elham Ahmadi 2
1 M.S. student of Animal Biosystematic, Payame Noor University Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Agricultural Zoology Research Department, Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Abstract
In the course of the survey of mollusk fauna associated with the Karaj River in Alborz province of Iran and the collections made in the period 2015-2016, the fauna of snails was investigated. Specimens were mainly collected and studied using conventional methods such as sampling nets and direct collection by hand from aquatic plants, rotten substrates, shrubs, and weeds along the river. A total of 19 species of snails were identified for the first time from the Karaj River in Alborz Province, which belonged to 11 genera from 8 families and based on morphometric characteristics (including shape, size of shell, the dextral and sinistral position of the shell, operculum, aperture, radula, mucus color, respiratory pore, keel, renal ridge, and reproduction system). The most and least distribution among the identified snail species were 15 and 7 species belonging to Stations 2 and 7 of the Karaj River, respectively. The most commonly-distributed family was Lymnaeidae with 4 species of Lymnaea truncatula, Lymnaea gedrosiana, Lymnaea palustris, and Lymnaea pereger. Also, among the identified species, Lymnaea truncatula was the most frequent and had medical applications in the transmission of parasitic diseases in humans and Lymnaea truncatula. Gyraulus chinensi species was reported for the first time from Iran. All samples along with all relevant spatial and temporal information are available in the Museum of Agricultural Zoology Research Department of the Iranian Plant Protection Research Institute.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Identification
  • Snail
  • the Karaj River
  • Alborz Province
Barker, G.M. (2002). Molluscs as Crop Pests. CABI Publishing.
Barkia, H., Barkia, A., Yacoubi, R., Guamri, Y. E., Tahiri, M., & Kharrim, K. E. (2014). Distribution of Fresh-Water Mollusks of the Gharb Area (Morocco). Environments Journal, 1(1), 4-13.
Brown, D. S. (2003). Freshwater Snails of Africa and their Medical Importance. London: British Museum (Natural History), Taylor & Francis Ltd. 249-274.
Correa, A. C., Escobar, J. S., Durand, P., Renaud, F., David, P., & Jarne, P. (2010). Bridging Gaps in the Molecular Phylogeny of the Lymnaeidae (Gastropoda: Pulmonata), Vectors of Fascioliasis. BMC Evol Biol.10:381.
Dung, BT., & Madsen, H. (2010). Distribution of Freshwater Snails in Family-based VAC Ponds and Associated Waterbodies with special reference to Intermediate Hosts of Fish-borne Zoonotic Trematodes in Nam Dinh Province, Vietnam. Acta Trop Journal 116(1), 15-23.
Gittenberger, E. (1991). On Cyprian Helicellinae (Mollusca, Pulmonata: Helicidae) making a new start. Zool. Med. Leiden Journal, 65(7), 99-128.
Kantor, Y., Vinarski, M., Schileyko, A., & Sysoev, A., (2010). Catalogue of the Continental Mollusks of Russia and Adjacent Territories. Published online, 330.
Karimi, Gh. R., & Alamian Rivaz, Sh. (2009). Manual Induced Infection of Laboratory Reared Snails by Miracidium of Orinthobilharzia Turkestanicum in Shadegan Region, Southwest of Iran. Veterinary Journal of Pajuhesh & Sazandeghi, 22(82), 2-5.
Kariuki, H. C., Clennon, J. A., Brady, M. S., Kitron, U., & Sturrock, R. F. (2004). Distribution Patterns and Cercarial Shedding of Bulinus Nasutus and other Snails in Msambweni Area, Coast province, Kenya. The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, 70(4), 449-456.
Likharev, I. M. E. S., & Rammel´, M. (1962). Terrestrial Mollusks of the Fauna of the U.S.S.R. Israel Program for Scientific Translation Jerusalem Publ. 574pp.
Madsen, H., & Hung, N. M. (2014). An Overview of Freshwater Snails in Asia with the Main Focus on Vietnam. Acta Trop Journal, 140, 105-17.
Mansorian, A. (1992). Fauna of Freshwater Snails of Iran. PhD Thesis, Tehran, Tehran University.
Mirzaei, A. (1975). Molluscs of Agricultural Importance in Iran. Tehran: Ministry of Agricultural and Natural Resources.
Petney, T., Sithithaworn, P., Andrews, R., Kiatsopit, N., Tesana, S., & Grundy-Warr, C. (2012). The ecology of the Bithynia first intermediate hosts of Opisthorchis viverrini. Parasitol Int. Journal, 61(1), 38-45.
Szarowska, M., Hofman, S., Osikowski, A., & Andrzej, F. (2014). Heleobia Maltzani (Westerlund, 1886) (Caenogastropoda: Truncatelloidea: Cochliopidae) from Crete and species-level diversity of Heleobia Stimpson, 1865 in Europe. Journal of Natural History, 48, 41-42.
Tadjalli-Pour, M. (1982). Les Mollusques terrestres et fluviatiles de L Iran. Tehran: Tehran Cultural Research Institute.