ویژگی‌های تشخیصی در صفت‌های شمارشی و اندازشی سه گونه از جنس Acanthobrama در آب‌های داخلی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده آبزی‌پروری آب‌های داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر انزلی، ایران

2 دانشجوی دکتری بوم‌شناسی آبزیان شیلاتی، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 استادیار موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

در مطالعۀ حاضر به‌منظور مقایسۀ صفت‌های شمارشی و اندازشی گونه‌های جنس Acanthobramaدر آب‌های داخلی ایران، 68 قطعه از گونۀ A. marmid از رودخانۀ گاماسیاب حوضۀ تیگره، 85 قطعه از گونۀ A. microlepis از رودخانه‌های ارس و سفیدرود حوضۀ خزر و تعداد 90 قطعه از گونۀ A. urmianus از رودخانه‌های مهابادچای و گدارچای حوضۀ دریاچۀ ارومیه طی سال‌های 1390 تا 1396 با تور گوشگیر و الکتروشوکر صید شدند. نمونه‌ها پس‌از بیهوشی، در فرمالین10 درصد بافری تثبیت و برای مطالعۀ بیشتر به آزمایشگاه منتقل شدند. تعداد 6 صفت شمارشی و 16 صفت اندازشی شمارش یا اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان دادند در تمام صفت‌های اندازشی به‌جز طول بالۀ سینه‌ای بین گونه‌های مطالعه‌شده تفاوت معنادار وجود دارد (05/0P<). در تحلیل خوشه‌ای، گونه‌های
A. microlepis و A. urmianus در یک خوشه قرار گرفتند. گونه‌های مطالعه‌شده در صفت‌های تعداد فلس روی خط ‌جانبی، شعاع‌های منشعب و غیر‌منشعب بالۀ ‌پشتی و شعاع ‌‌منشعب بالۀ مخرجی با یکدیگر اختلاف معنا‌دار داشتند (05/0P<). MANOVA/CVA صفت‌های شمارشی، گونۀ A. urmianusرا جداازگونۀ A. microlepisنشان داد. تحلیل خوشه‌ای صفت‌های شمارشی، گونۀ A. microlepisرا در خوشۀ جداگانه‌ای قرار داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Distinguishing Meristic and Morphometric Traits in Three Species of the Genus Acanthobrama from Iranian Inland Waters

نویسندگان [English]

  • Keivan Abbasi Ranjbar 1
  • Atta Mouludi-Saleh 2
  • Soheil Eagderi 3
  • Alinaghi Sarpanah 4
1 Assistant Professor, Inland Waters Aquaculture Research Center, Iranian Fisheries Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Bandar Anzali, Iran
2 Ph. D. Student, Department of Fisheries, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
3 Associate Professor, Fisheries Department, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
4 Assistant Professor, Iranian Fisheries Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
This study aimed to compare meristic and morphometric traits of three species of the genus Acanthobrama from Iranian inland waters collected during 2011-2017. A total 68 specimens of
A. marmid from the Gamasiab River, Tigris river drainage, 85 specimens of A. microlepis from the Arasand Sefid rivers, Caspian Sea basin, and 90 specimens of A. urmianus from Mahabad-Chai and Godar-Chai rivers, Lake Urmia basin were captured by beach seine and electrofishing device. After anesthesia, the collected specimens were fixed into 10% buffered formalin and were transferred to the laboratory for further studies. Six meristic and 16 morphometric characters were counted and measured. The results showed a significant difference between the studied species in all morphometric traits except the pectoral fin length (P<0.05). In the cluster analysis, A. microlepis and A. urmianus were positioned in a clade. A significant difference found between the studied species in terms of the  meristic traits, including the lateral line scales, dorsal-fin unbranched and branched rays, and Anal-fin branched rays (P<0.05). MANOVA/CVA indicated that A. urmianus differed from A. microlepis in terms of the meristic traits. Also A. microlepis was positioned in a clade based on the result of meristic traits cluster analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Morphometric
  • Meristic
  • PCA
  • Urmian Bleak
Abbasi, K., Keyvan, A. and Ahmadi, M. R. (2004) Morphometric and meristic study of Caspian vimba, Vimba vimba persa, in Sefid River. Iranian Scientific Fisheries Journal 13(1): 61-76
(in Persian).
Benítez, H. A., Vidal, M., Briones, R. and Jerez, V. (2012) Sexual dimorphism and morphological variation in populations of Ceroglossus chilensis (Eschscholtz, 1829) (Coleoptera, Carabidae). Journal of Entomological Research Society 12 (2): 87-95.
Bookstein, F. L. (1996) Combining the tools of geometric morphometrics. In: Advances in morphometrics. NATO ASI Series A: Life Sciences (Eds. Marcus L. F., Corti, M., Loy, A., Naylor, G. and Slice, D. E.) 284(131-151). Plenum Publishing, New York.
Elliott, N. G., Haskard K. and Koslow, J. A. (1995) Morphometric analysis of orange roughy (Hoplostethus atlanticus) off the continental slope of southern Australia. Journal of Fish Biology 46: 202-220.
Esmaeili, H. R., Sayyadzadeh, G., Eagderi, S. and Abbasi, K. (2018) Checklist of freshwater fishes of Iran. FishTaxa 3(3): 1-95.
Ghotbi Jokandan, R., Alavi-Yeganeh, M. S. and Jamshidi, Sh. (2015) Morphological comparison of Alosa shad species using morphometric and meristic characteristics in the southern coast of Caspian Sea. Taxonomy and Biosystematics 7(23): 27-38 (in Persian)
Heidari, A., Mosavi-Sabet, H., Khoshkholgh, M. and Esmaeli, H. R. (2014) Morphometric and meristic comparison of Copoeta copoeta (Güldenstaedt, 1773) from upstream and downstream of the Manjil Dam and Downstream of Tarik Dam in Seidroud River. Journal of Fisheries 67(2): 207-222 (in Persian).
Jafari, O., Hedayati, S. A. A., Zeinolabedini, M., Poorbagher, H., Ghorbani R. and Abdolhai H. A. (2019) Phenotypic variation of Cyprinus carpio (Linnaeus, 1758) across the southern coasts of the Caspian Sea. Iranian Scientific Fisheries Journal 27(6): 159-163.
Keivany, Y., Nasri, M., Abbasi, K. and Abdoli, A. (2016) Atlas of inland water fishes of Iran. Iran Department of Environment Press, Tehran.
Lattuca, M. E., Battini, M. A. and Macchi, P. J. (2008) Trophic interactions among native and introduced fishes in a northern Patagonian oligotrophic lake. Journal of Fish Biology 72(6): 1306-1320.
Mouludi-Saleh, A., Keivany, Y. and Jalali S. A. H. (2018) Biometry of Chub (Squalius namak Khaefi et al., 2016) in rivers of Namak Basin. Journal of Experimental Animal Biology7(1): 107-118 (in Persian).
Mouludi-Saleh, A. and Keivany, Y. (2018) Morphological diversity in three species of Chubs (Squalius spp.) populations in Iranian Basins. Nova Biologica Reperta 5(2): 192-204 (in Persian).
Nasri, M., Eagderi, S. and Gharehasanloo, S. (2018) Sexual dimorphism analysis of rikoo, Glossogobius giuris (Hamilton, 1822) from Mokran basin, Sistan and Baluchestan Province. Journal of Animal Environment 9(4): 161-166 (in Persian).
Radkhah, A., Poorbagher, H. and Eagderi, S. (2016) Investigation of morphological differences of Capoeta capoeta populations in the upstream and downstream of Zarinerood River in Urmia Lake Basin. Journal of Animal Environment 8(3): 167-174 (in Persian).
Salehinia, D, Eagderi, S., Khorasani, N. A. and Zamani, F. M. (2016) Impact of Sangban Dam on the morphologicl chaactrestics of Siah mahi (Capoeta gracilis, Keyserling, 1864) populations using traditional and geometric morphometrics techniques. Journal of Animal Environment 8(2): 97-104 (in Persian).
Simon, K. D., Bakar, Y., Temple, S. E. and Mazlan, A. G. (2010) Morphometric and meristic variation in two congeneric archer fishes Toxotes chatareus (Hamilton, 1822) and Toxotes jaculatrix (Pallas, 1767) inhabiting Malaysian coastal waters. Journal of Zhejiang University Science 11(11): 871-879.
Soule, M. J. and Couzin-Roudy, R. (1982) Allometric variation. Developmental instability of extreme Phenotypes. American Naturalist 120: 765-786.
Walker, J. A. and Bell, M. A. (2000) Net evolutionary trajectories of body shape evolution within a microgeographic radiationof threespine sticklebacks Gasterosteus aculeatus). Journal of Zoology 252: 293-302.
Winfield, I. G. and Nelson, J. S. (1991) Cyprinid fishes. Systematics, Biology and exploitation. Firstedition. Chapman and Hall, London.
Yeamin Hossain, M. D., Ohtomi, J., Ahmed, Z. F. (2009) Morphometric, meristic characteristics and conservation of the threatened fish, Puntius sarana (Hamilton, 1822) (Cyprinidae) in the Ganges river, northwestern Bangladesh. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 9: 223-225.