مطالعۀ تشریحی جنس Psephellus از تیرۀ مرکبان متعلق به ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زیست شناسی، دانشکدۀ علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکدۀ علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

3 دکتری تخصصی گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

چکیده

در پژوهش حاضر تشریح برگ و ساقۀ 10 گونه از جنسPsephellus  (تیرۀ مرکبان) متعلق به فلور ایران بررسی شد. پس‌از جمع‌آوری و شناسایی نمونه‌های گیاهی، از برگ و ساقۀ آنها به روش دستی برش عرضی تهیه شد و بهترین برش‌ها برای رنگ‌آمیزی و مطالعه با میکروسکوپ نوری انتخاب شدند. صفت‌های مختلف تشریحی ازجمله تعداد دستجات آوندی ساقه، تعداد دستجات کلرانشیم و کلانشیم ساقه، شکل کلی مقطع عرضی ساقه، شکل سلول‌های اپیدرمی، تیپ روزنه در برگ، انواع کرک در ساقه و برگ، وجودداشتن و یا نداشتن کوتیکول و مغز بررسی شد. نتایج پژوهش حاضر نشان دادند صفت‌های تشریحی برگ و ساقه در این جنس دارای ارزش تاکسونومیکی‌اند و طبقه‌بندی‌های پیشین این جنس را تا حد درخور توجهی تأیید می‌کنند؛ بر این اساس مشخص شد تعداد دستجات آوندی و نوع کرک مهم‌ترین صفت‌ها برای تفکیک گونه‌ها و بخش‌های ‌این جنس‌اند. درنهایت، برای نخستین‌بار کلید شناسایی گونه‌ها و بخش‌های این جنس بر اساس صفت‌های تشریحی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Anatomical Study of the Genus Psephellus (Asteraceae) from Flora of Iran

نویسندگان [English]

  • MohammadReza Parishani 1
  • Frogh Ghannadzadeh 2
  • Kazem Negaresh 3
1 Assistant Professor Department of Biology, Faculty of Science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 M. A. Student, Department of Biology, Faculty of Science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
3 Ph. D. Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Ramin Agriculture and Natural Resources University of Khuzestan, Mollasani, Iran
چکیده [English]

Abstract
The present study deals with leaf and stem anatomical survey of 10 species of the genus Psephellus (Asteraceae) from flora of Iran. After collecting and identifying the specimens, leaf and stem cross sections were prepared by hand and best sections were taken for staining and light microscope studies. In this survey, various anatomical traits such as the number of vascular bundles of stem, the number of chlorenchyma and collenchyma bundles of stem, the shape of the cross section of stem, the shape of epidermal cells, the type of stomata, the type of trichomes of stem and leaf and the presence or absence of cuticle or cortex were carefully examined. It is found that the number of vascular bundles and the type of trichomes are the most outstanding anatomical evidences. The current results revealed that leaf and stem anatomical traits in the genus Psephellus were taxonomically informative criteria and confirmed the previous classification of genus. Finally, the key for species and sections of the studied genus from flora of Iran were prepared based on anatomical characters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psephellus
  • Anatomy Characters
  • Taxonomy
  • Key Identification
  • Iran
منابع
Aydin, Ö., Çoskuncelebi, K., Gultepe, M. and Guzel, M. E. (2013) A contribution to taxonomy of Centaurea including Psephellus (Asteraceae) based on anatomical and molecular data. Turkish Journal of Botany 37: 419-427.
Bremer, K. (1994) Asteraceae: Cladistics and Classification. Timber Press, Portland.
Celik, S., Uysal, I. and Menemen, Y. (2005) Centaurea species in Turkey (A): Centaurea odyssei Wagenitz (Asteraceae) in Kazdagi (Mt. Ida) National Park. The International Journal of Biodiversity Science and Management 1(2): 113-120.
Celik, S., Uysal, I., Menemen, Y. and Karabacak, E. (2005) Morphology, anatomy, ecology, pollen and achne structure of Centaurea consanguinea DC. (sec. Acrolophus). International Journal of Botany 1(1): 85-89.
Chamberlain, C. (1933) Methode in plant histology. 5th ed. Chicago University Press, Chicago.
Dittrich, M. (1968) Morphologische untersuchungen an den früchten der subtribus Cardueae-Centaureinae (Compositae). Willdenowia 5: 67-107.
Dittrich, M. (1977) Cynareae-systematic review. In: The Biology and Chemistry of Compositae (Eds. Heywood, V. H., Harborne, J. B. and Turner, B. L.) 2: 999-1015. Academic Press, London.
Gahan P. B. (1984) Plant histochemistry and cytochemistry: an introduction. Academic Press, Orlando.
Garcia-Jacas, N., Susanna, A., Mozafarian, R. and Ilarslan, R. (2000) The natural delimitation of Centaurea (Asteraceae: Cardueae): ITS sequence analysis of the Centaurea jacea group. Plant Systematics and Evolution 223: 185-199.
Garcia-Jacas, N., Susanna, A., Garnatje, T. and Vilatersana, R. (2001) Generic delimitation and phylogeny of the Centaureinae (Asteraceae): a combined nuclear and chloroplast DNA analysis. Annals of Botany 87: 503-515.
Garcia-Jacas, N., Uysal, T., Romashchenko, K., Suárez-Santiago, V. N., Ertuğrul, K. and Susanna, A. (2006) Centaurea revisited: a molecular survey of the Jacea group. Annals of Botany 98: 741-753.
Greuter, W. (2003) The Euro+Med treatment of Cardueae (Compositae)-generic concepts and required new names. Willdenowia 33: 49-61.
Hellwig, F. H. (1996) Untersuchungen zur Phylogenie der Cardueae-Centaureinae (Compositae) unter Verwendung molekularer und morphologisch-anatomischer Merkmale. Habilitations-Schrift, Universität Göttingen, Göttingen.
Hellwig, F. H. (2004) Centaureinae (Asteraceae) in the Mediterranean-History of ecogeographical radiation. Plant Systematics and Evolution 246: 137-162.
Kaya, Z., Orcan, N. and Binzet, R. (2010) Morphological, anatomical and palynological study of Centaurea calcitrapa L. ssp. cilicica (Boiss. & Bal.) Wagenitz and Centaurea solstitialis L. ssp. Carneola (Boiss.) Wagenitz endemic for Turkey. Pakistanian Journal of Botany 42(1): 59-69.
Özcan, M. (2013) Morphological and Anatomical Aspects of Psephellus pulcherrimus (syn: Centaurea pulcherrima var. freynii) (Cardueae, Asteraceae) Growing in Turkey. Journal of Forestry Faculty 14: 104-112.
Özcan, M., Unver, M. C. and Eminagaoglu, O. (2014) Comparative anatomical and ecological investigations on some Centaurea (Asteraceae) Taxa from Turkey and Their Taxonomic significance. Pakistan Journal of Plant 46(4): 1287-1301.
Ranjbar, M. and Negaresh, K. (2014) Taxonomic notes on the Psephellus zuvandicus (Asteraceae) from Iran. Phytotaxa 170(3): 199-206.
Stace, C. A. (1980) Plant Taxonomy and Biosystematics. Edward Arnold, London.
Susanna, A., Garcia-Jacas, N., Soltis, D. E. and Soltis, P. S. (1995) Phylogenetic relationships in tribe Cardueae (Asteraceae) based on ITS sequences. American Journal of Botany 82: 1056-1068.
Tetley, U. (1925) The secretory system of the roots of the Compositae. New Phytologist 24: 138-162.
Uysal, I., Celik, I. and Menemen, Y. (2005) Morphology, Anatomy, Ecology, Pollen and Achene Features of Centaurea polyclada DC. (Sect. Acrolophus) in Turkey. Journal of Biological Science 5(2): 176-180.
Wagenitz, G. (1955) Pollenmorphologie und Systematik in der Gattung Centaurea L. s. l. Flora 142: 213-279.
Wagenitz, G. and Hellwig, F. H. (1996) Evolution of characters and phylogeny of the Centaureinae. In: Compositae: Systematics (Eds. Hind, D. J. N. and Beentje, H. G.). Proceedings of the international Compositae conference, Royal Botanic Gardens, Kew.
Wagenitz, G. (1980) Centaurea L. In: Flora Iranica (Ed. Rechinger, K. H.) 139b: 313-420. Akademische Druck-und Verlagsanstalt, Graz.
Wagenitz, G. and Hellwig, F. (2000) The genus Psephellus Cass. (Compositae, Cardueae) revisited with a bradenead concept. Willdenowia 30: 29-44.
Williams, B. C. (1954) Observations on intercellular canals in root tips with special reference to the Compositae. American Journal of Botany 41: 104-106.
Yentür, S. (2003) Bitki Anatomisi. İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi Yayınları, İstanbul.