مطالعه فلوریستیک گیاهان آوندی کوه خُم، منطقه تنگ‌شکن، شهرستان ارسنجان، استان فارس

نویسندگان

گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

کوه خُم از منطقه تنگ‌شکن در شهرستان ارسنجان، بخشی از زاگرس جنوبی واقع در استان فارس است که دامنه ارتفاعی آن از 1740 تا 3270 متر بالاتر از سطح دریا است. در مطالعه حاضر، ترکیب فلوریستیک منطقه با تأکید بر شناسایی زیستگاه‌های موجود در منطقه و تأثیر ارتفاع بر پوشش گیاهی منطقه بررسی شد. نمونه‌های گیاهی در سال‌های 1390 تا 1392 جمع‌آوری و شناسایی شدند. در مجموع، 440 نمونه از گیاهان آوندی منطقه جمع‌آوری شد. فلور این منطقه شامل: 287 گونه متعلق به 50 تیره و 198 جنس بود. در منطقه، گیاهان گل‌دار غالب بودند به طوری که گیاهان دولپه با 37 تیره، 167 جنس و 246 گونه (42/85 درصد) متنوع‌ترین و پس از آن گیاهان تک‌لپه‌ای با 9 تیره، 27 جنس و 37 گونه بودند. نهانزادان آوندی و بازدانگان هر یک با 2 گونه در منطقه حضور دارند. غنی‌ترین تیره از نظر تعداد گونه و جنس، تیره Asteraceae با 33 جنس و 43 گونه بود و پس از آن تیره‌های Brassicaceae (33 گونه)، Poaceae (24 گونه)، Fabaceae (24 گونه)، Lamiaceae (22 گونه)، Caryophylaceae (19 گونه) و Boraginaceae (13 گونه) قرار می‌گیرند. در بررسی حاضر، تروفیت‌ها بیشترین درصد شکل زیستی را داشتند (61 درصد). شهرستان ارسنجان از نظر جغرافیایی گیاهی به ناحیه ایرانی-تورانی تعلق دارد، با توجه به این که 75/65 درصد از گونه‌های این منطقه، ایرانی-تورانی هستند، این مطلب تأیید می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A floristic study of Kuh-e Khom in Tang Shekan region of Arsanjan county in Fars province

نویسندگان [English]

  • Masumeh Zare
  • Ahmadreza Khosravi
Department of Biology, Faculty of Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

A floristic study was done in Kuh-e Khom in east of Arsanjan county as part of the southern Zagros in Fars province. Altitude of the region is ranged from 1740 to 3270 m above sea level. The flora of the region with an emphasis on identifying habitats and the effect of altitude on vegetation were studied and sampling was done from 2010 to 2012. Totally, 440 plant specimens of vascular plant were collected which were belonging to 50 families, 198 genera and 287 species. The angiosperm plants were dominant and from them the dicot plants with 37 families, 167 genera and 246 species had the most diversity. The monocots plants with 9 families, 27 genera and 37 species were the second diversely group in the region. Gymnosperms and Pteridophyte each with two species had the lowest number of species. In respect to species richness, Asteraceae (43 species) was the largest family and after that Breassicaceae (33 species), Poaceae (24 species), Fabaceae (24 species), Lamiaceae (22 species), Caryophyllaceae (19 species) and Boraginaceae (13 species) had the most species diversity. Half of species were therophyte and 68% of species were belonging to Irano-Turanian region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Life Form
  • Habitats
  • Flora
  • Kuh
  • e Khom
  • Arsanjan
  • Fars

مقدمه.

رشته‌کوه‌ها بخش عمده‌ای از پهنه کشور ایران را تشکیل می‌دهند که زیستگاه‌هایی خاص و چشم‌اندازی زیبا را برای جوامع وابسته به هم فون و فلور به وجود آورده‌اند. یکی از این رشته‌کوه‌ها، رشته‌کوه وسیع زاگرس است که از شمال‌غرب کشور در استان آذربایجان غربی تا جنوب‌شرق کشور در استان فارس کشیده شده است. فون و فلور این نواحی شامل هزاران گونه بوم‌زاد و تقریباً گیاهی و جانوری است. به علت تنوع عواملی همچون: شرایط اقلیمی، توپوگرافیکی و خاک، پوشش گیاهی در این مناطق کوهستانی بسیار متنوع است. منطقه تنگ‌شکن نیز نماینده‌ بخشی از اکوسیستم زاگرس جنوبی است که بخشی از کوه خُم را شامل می‌شود و بلندترین قله این کوه یعنی قله دال‌نشین با ارتفاع بیش از 3000 متر بالاتر از سطح دریا نیز در آن قرار دارد. درخت‌زارها، درختچه‌زارها، خلنگ‌زارها، علف‌زارها، شکاف صخره‌ها و دره‌ها از جمله زیستگاه‌هایی است که توپوگرافی و شرایط خاص اکولوژیکی باعث نمود آنها در منطقه شده است.

شناسایی و معرفی رُستنی‌های یک منطقه به طور اختصاصی و محلی اهمیت ویژه‌ای دارد که از آن جمله می‌توان امکان دسترسی به گونه‌های گیاهی خاص در مکان و زمان معین، تعیین پتانسیل و قابلیت‌های رویشی منطقه، امکان افزایش تراکم گونه‌های منطقه، شناسایی گونه‌های مقاوم، مهاجم و گونه‌های در حال انقراض، کمک به تعیین پوشش گیاهی کشور، امکان دستیابی به گونه یا گونه‌های جدید گیاهی و شناسایی عوامل مخرب رُستنی‌های منطقه را نام برد (Naghipuor borj et al.,2010). با وجود افزایش مطالعات در مورد پوشش گیاهی نواحی مختلف در رشته‌کوه‌ زاگرس واقع در استان فارس Hatami, 2005)؛ Safavi, 2005؛ Pour mehdi, 2006؛ Jafarpour, 2006؛ Moradi Mahmoud Abadi, 2006؛ Haidariet al., 2012؛ Haidari, 2013) مطالعات گیاهی محدودی در مورد پوشش گیاهی شهرستان ارسنجان و مناطق مشابه انجام شده است Khademolhosseini et al., 2007)؛ Khademolhosseini, 2008؛ Moradi et al., 2009؛ Baghestani Maybodi et al., 2010؛ Dolatkhahi et al., 2010؛ (Saberi et al., 2012 اما تاکنون در منطقه تنگ‌شکن هیچ مطالعه فلوریستیک جامعی انجام نشده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تنوع فلوریستیک منطقه کوه خُم و زیستگاه‌های گیاهی منطقه است.

منطقه مورد مطالعه: شهرستان ارسنجان در شمال شرقی استان فارس واقع شده است. اقلیم منطقه تنگ‌شکن با استفاده از روش آمبرژه از نوع سرد و نیمه‌خشک است و بارندگی سالیانه از ماه‌های پاییز تا میانه بهار روی می‌دهد. در طول مدت جمع‌آوری بیشترین بارندگی سالانه، 5/428 میلی‌متر در سال 1392، بیشترین بارندگی ماهانه 2/141 میلی‌متر در فروردین همان سال و متوسط بارندگی سالانه 3/261 میلی‌متر گزارش شده است. دما نیز در این منطقه از دمای بیشتر از 42 درجه سانتیگراد تا زیر صفر در زمستان متغیر است. بالاترین "متوسط حداکثر" دمای شهرستان در سال‌های 1390 تا 1392 برابر با 6/36 در تیرماه و کمترین آن برابر با 8/0 درجه سانتیگراد در دی‌ماه بود. تعداد روزهای یخبندان به طور متوسط 37 روز در سال است که از آذرماه تا اسفندماه ادامه دارد (Farsmet, 2013). منطقه تنگ‌شکن منطقه‌ای به وسعت تقریباً 18000 هکتار در شمال‌شرقی شهرستان ارسنجان و در قسمت شمال‌غربی روستای اسلام‌آباد واقع است (شکل 2). این منطقه در عرض ‌جغرافیایی E 56 و 50 و طول جغرافیایی E 24 و 38 واقع است. دامنه ارتفاعی منطقه از 1740 متر بالاتر از سطح دریا تا بلندترین ارتفاع منطقه در کوه دال‌نشین با ارتفاع 3270 متر بالاتر از سطح دریا را شامل می‌شود
(Rashidi, 1997). داده‌های آماری مربوط به وضعیت دما و بارندگی طی 10 سال مربوط به ایستگاه علی‌آبادکمین است که می‌تواند بیانگر اقلیم شهرستان ارسنجان باشد. اما با توجه به دور بودن ایستگاه از منطقه تنگ‌شکن و تفاوت ارتفاع آنها انتظار می‌رود میزان بارندگی و سردی هوا در منطقه تنگ‌شکن بیشتر باشد (شکل 3).

 

 

شکل 1- موقعیت تقریبی کوه خُم در منطقه تنگ‌شکن، شهرستان ارسنجان در استان فارس

 

 

شکل 2- تصویر ماهواره‌ای از کوه خُم از منطقه تنگ‌شکن همراه با موقعیت و شماره‌ ایستگاه‌های جمع‌آوری نمونه‌ها (برگرفته از Google Earth)

 

 

 

شکل 4- نمودار تغییرات میزان دما و بارندگی میانگین طی سال‌های 1379-1389 (Farsmet, 2013)

 

 

مواد و روش‌ها.

گیاهان منطقه تنگ‌شکن از پاییز 1390 تا خرداد ماه 1392 جمع‌آوری شد. طی این مدت در فصل‌های مختلف سال به دفعات به منطقه مراجعه و نمونه‌های گیاهی جمع‌آوری شد. با دستگاه GPS، ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی هر ایستگاه مشخص شد. ایستگاه، نقاط جمع‌آوری گیاهان است که با توجه به یکسان بودن محیط از لحاظ درجه شیب، خاک و جهت جغرافیایی می‌توانست سطحی کمتر از 1 تا بیش از 40 متر مربع را در بر گیرد. حضور یا عدم حضور گونه‌های جمع‌آوری شده در مناطق مختلف بررسی و زیستگاه و یا ریززیستگاه هر گونه یادداشت‌برداری شد؛ زیستگاه‌ها و ریززیستگاه‌ها با توجه به تعاریف Davies et al., 2004)؛ (Fossitt, 2007 و تنها بر اساس روش سیماشناختی تعیین شدند. همچنین، شکل زیستی گونه‌های گیاهی بر اساس روش Raunkiaer (1934) مشخص گردید.

نمونه‌برداری تقریباً از انواع زیستگاه‌ها و شیب‌های مختلف موجود در منطقه تنگ‌شکن همچون: دره‌ها، مناطق دست‌خورده، شیب‌های جنوبی و شمالی و دامنه کوه انجام شد. تلاش شد که نوع نمونه‌برداری یک خط ترانسکت در طول کوه باشد تا نحوه تغییر پوشش گیاهی با تغییر ارتفاع بررسی گردد (پیوست 1). نمونه‌های خشک شده برای انجام مطالعات بعدی دسته‌بندی و به هرباریوم دانشگاه شیراز منتقل شد. نمونه‌های گیاهی با استفاده از منابع فلوری جامع نظیر: فلور ترکیه (Davis et al., 1965-1985)، فلورا ایرانیکا (Rechinger, 1965-1998)، فلور عراق (Townsend and Guest, 1966-1985) و فلور ایران (Assadi et al., 1988-2010) تا سطح گونه بررسی و شناسایی شدند. در پایان، مشخصات نمونه‌های شناسایی شده در یک بانک اطلاعاتی وارد شدند. تمامی نمونه‌ها پس از تنظیم نهایی و نصب برچسب‌های شناسایی در هرباریوم دانشگاه شیراز نگهداری می‌شود.

 

نتایج و بحث.

فلور: در مطالعه حاضر، در مجموع 440 نمونه از گیاهان آوندی منطقه تنگ‌شکن جمع‌آوری گردید (پیوست 1). بررسی فلور این منطقه، 287 گونه متعلق به 50 تیره و 198 جنس نشان می‌دهد. گیاهان گل‌دار در منطقه غالب هستند (6/98 درصد). گیاهان دولپه با 37 تیره، 167 جنس و 246 گونه متنوع‌ترین بود و پس از آن گیاهان تک‌لپه‌ای با 9 تیره، 27 جنس و 37 گونه قرار داشتند. بازدانگان با 2 گونه و نهانزادان آوندی نیز با 2 گونه در منطقه حضور دارند (شکل 4). 9/71 درصد از گونه‌ها متعلق به 10 تیره بزرگ منطقه هستند و 40 تیره باقی مانده تنها 1/28 درصد گونه‌ها را به خود اختصاص می‌دهند (شکل 5). غنی‌ترین تیره از نظر تعداد گونه و جنس، تیره Asteraceae با 33 جنس و 43 گونه است. پس از آن تیره‌های: Brassicaceae (33 گونه)، Poaceae (24 گونه)، Fabaceae (24 گونه)، Lamiaceae (22 گونه)، Caryophylaceae (19 گونه)، Boraginaceae (13 گونه)، Apiaceae (12 گونه)، Scrophulariaceae (10 گونه) و Ranunculaceae
(7 گونه) قرار می‌گیرند (شکل 5).

مقایسه فلور منطقه تنگ‌شکن با فلور ایران نشان می‌دهد که نسبت تعداد گونه‌های منطقه به تعداد کل گونه‌های ایران برابر با حدود 04/4 درصد، جنس‌ها 4/16 درصد و تیره‌ها 9/28 درصد است. جنس Astragalus L. با 15 گونه غنی‌ترین جنس از نظر تعداد گونه است و پس از آن، Nepeta L. و Alyssum L. (7 گونه)، Silene L. (6 گونه)، Allium L. و Convolvulus L. (4 گونه) قرار دارند. تیره Ranunculaceae و پس از آن Apiaceae به ترتیب با داشتن نسبت گونه به جنس 1 و 2/1 دارای بیشترین تنوع در بین تیره‌های موجود در منطقه هستند (شکل 5). گونه‌های انحصاری در منطقه نیز 54 گونه (75/18 درصد) هستند (پیوست 1).

شکل 4- نمایش سهم هر یک از گروه‌های گیاهی در پوشش ناحیه کوه خُم از منطقه تنگ‌شکن بر حسب درصد

شکل 5- تعداد گونه‌ها و جنس‌های غنی‌ترین تیره‌ها در پوشش گیاهی ناحیه کوه خُم از منطقه تنگ‌شکن

 

بر اساس مشاهدات و جمع‌آوری‌های انجام شده، زمان گل‌دهی گیاهان در منطقه تنگ‌شکن بیشتر در سه ماهه‌ نخست سال بوده است (4/86 درصد) که با توجه به میزان بارندگی و دمای هوا در ماه‌های مختلف سال قابل توضیح است. شکل 6 درصد اشکال زیستی گیاهان جمع‌آوری شده را نشان می‌دهد. شکل زیستی گیاهان صرف نظر از این که ویژگی تاکسونومیک آنها را نشان می‌دهد، نشان‌دهنده سازش گیاهان با شرایط زیست محیطی هم هست. در واقع، تشابه ساختاری و شکل زیستی گیاهان یک منطقه نشان‌دهنده سازگاری مشابه تکاملی آنها با شرایط زیستگاهی جهت بهره‌گیری از منابع محیطی موجود در آن زیستگاه است
(Abdel-Ghani and Abdel-Khalik, 2006).

معرفی دوگروه تروفیت‌ها (51 درصد) و همی‌کریپتوفیت‌ها (26 درصد) به عنوان فراوان‌ترین اشکال زیستی موجود در منطقه، با نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران Moradi et al., 2009)؛ Baghestani Maybodi et al., 2010؛ Dolatkhahi et al., 2010؛ Saberi et al., 2012) همخوانی دارد. به نظر می‌رسد فراوانی تروفیت‌ها در منطقه به علت اقلیم نیمه‌خشک و همچنین پراکندگی نزولات جوی در فصل‌های بهار و زمستان و کمبود بارندگی در فصول دیگر است. چنان که Dolatkhahi و همکاران (2010) و Saberi و همکاران (2012) و حاکم بودن اقلیم سرد و خشک و نیمه‌خشک در منطقه را علت فراوانی تروفیت‌ها و همی‌کریپتوفیت‌ها نسبت به سایر اشکال زیستی دانسته‌اند و بالا بودن درصد تروفیت‌ها را نشان‌دهنده طولانی بودن دوره خشکی و میزان اندک بارندگی می‌دانند. Moradi و همکاران (2009) بارش سالیانه اندک، میانگین درجه حرارت بالا و خشکی طولانی‌مدت را علت این نتایج بیان کرده‌اند. Baghestani Maybodi و همکاران (2010) پس از همی‌کریپتوفیت‌ها، بیشترین سهم گونه‌ها را متعلق به تروفیت‌ها گزارش کرده‌اند و علت را حساس بودن این گیاهان به تغییرات بارندگی سالانه، به ویژه میزان ریزش‌های جوی اسفند و فروردین ماه می‌دانند و معتقدند که در شرایط ترسالی فراوانی آنها در عرصه بسیار چشمگیر است و در مقابل، با بروز خشکسالی مقدار آنها در عرصه کاهش می‌یابد.

پس از تروفیت‌ها درصد همی‌کریپتوفیت‌ها بیشتر از سایر شکل‌های زیستی است. بر اساس نظر Archibold، حضور همی‌کریپتوفیت در یک منطقه نشان‌دهنده اقلیم سرد و کوهستانی است (Asaadi, 2009). با توجه به این که اقلیم منطقه نیمه‌خشک سرد و دارای قسمت‌های مرتفع است، فراوانی گیاهان همی‌کریپتوفیت تحت تأثیر این اقلیم است. غالبیت همی‌کریپتوفیت و تروفیت به وضوح نشان‌دهنده سازگاری این گیاهان به خشکی منطقه است (Asaadi, 2009). با افزایش دامنه ارتفاعی منطقه، غنای گونه‌های همی‌کریپتوفیت افزایش می‌یابد که به دلیل کاهش دما در ارتفاعات و سازگاری این شکل زیستی با اقلیم مناطق مرتفع است.

فیتوجغرافی: شهرستان ارسنجان از نظر جغرافیایی گیاهی به ناحیه ایرانی-تورانی تعلق دارد که با توجه به این که 71/65 درصد از گونه‌ها، ایرانی-تورانی هستند، این مطلب تأیید می‌شود (شکل 7).

 

 

   

شکل 6- نمودار شکل زیستی گیاهان ناحیه کوه خُم از منطقه تنگ‌شکن بر حسب درصد

شکل 7- نمودار کورولوژی گیاهان ناحیه کوه خُم از منطقه تنگ‌شکن بر حسب درصد

 


 

 

پوشش گیاهی: منطقه تنگ‌شکن در شیب شمالی کوه خُم واقع شده است اما با توجه به پستی و بلندی‌ها و دره‌های بسیار در منطقه، شیب‌های شرقی و غربی و کمتر جنوبی نیز مشاهده و بررسی شدند. برخی گونه‌های گیاهی در همه شیب‌ها مشاهده شدند مانند: Artemisia sieberi و Pistacia atlantica، اما برخی دیگر تنها در یک شیب رشد می‌کنند برای نمونه: Cerastium inflatum و Tanacetum polycephalum تنها در شیب شمالی و Ephedra foliata، Fumaria parviflora، Geranium rotundifolium و Sedum hispanicum تنها در شیب جنوبی مشاهده می‌شوند. طبق مشاهدات، گیاهان در شیب جنوبی اندکی زودتر به گل می‌روند، شیب شمالی دارای تعداد گونه‌، تنوع گونه‌ای و گونه‌های درختی بیشتری است (پیوست 1). از پوشش درختی منطقه در ارتفاعات بالاتر کاسته می‌شود. گیاهان موجود در ارتفاع بالاتر از 2600 متر بالاتر از سطح دریا اغلب کریپتوفیت و همی‌کریپتوفیت‌ها هستند. در ارتفاع 2400 تا 2600 متر، گونه‌های جاشیر گاو (Prangos uloptera) و کما (Ferula ovina) به فراوانی مشاهده می‌شوند و جامعه غالب در این ارتفاع هستند. این همی‌کریپتوفیت‌ها با شرایط اقلیمی ارتفاعات سازگاری دارند؛ جوانه‌های زنده گیاهان همی‌کریپتوفیت در فصل‌های نامناسب برای رشد در سطح خاک باقی می‌مانند و قادر به تحمل اختلاف دمای هوا در شبانه‌روز و وزش باد در فصول رشد هستند (Mohammad Nejad Kiasari et al., 2009). در کنار این جامعه، گیاهانی همچون: Prangos uloptera و Rheum persicum قرار می‌گیرند. از دیگر گیاهان موجود در ارتفاعات می‌توان به: Astragalus ovinus، Cruciata taurica، Eremurus persicus، Juniperus excels و Solenanthus circinnatus اشاره کرد. بیشترین تنوع گونه‌ها در ارتفاع 1700 تا 2100 متری و کمترین تنوع در ارتفاعات بالاتر از 2600 متر مشاهده شد (شکل 8).

 

 

 

شکل 8- نمودار تعداد گونه‌های جمع‌آوری شده در ارتفاعات مختلف بر حسب درصد

 

 

زیستگاه مکانی است که گیاهان یا جانوان به طور طبیعی زندگی می‌کنند که با دو نوع ویژگی مشخص می‌شود: الف) ویژگی‌های فیزیکی (پستی و بلندی، ساختار گیاهی یا جانوری، - اشکوب‌ها، اندازه گونه‌ها، شکل رویشی و غیره-، ویژگی‌های خاک، اقلیم و غیره) و ب) گونه‌های گیاهی و جانوری که در آنجا زندگی می‌کنند (Davies et al., 2004). تفکیک و توصیف زیستگاه‌های منطقه تنگ‌شکن با وسعت زیاد و تنوع توپوگرافیک و ارتفاع آن دشوار است. با وجود این، 9 زیستگاه‌ درخت‌زار، درختچه‌زار، خلنگ‌زار، علف‌زار، کف رودخانه‌های خشک، شکاف صخره‌ها، خاک کناره صخره‌ها، دره‌ها و زمین‌های دست‌خورده را می‌توان به خوبی تشخیص داد (پیوست 1).

درخت‌زار به هر مکانی اطلاق می‌شود که در آن درخت‌ها غالب هستند و تاج پوشش بیشتر از 5 متر است (Fossitt, 2007). درخت‌زار تُنُک زیستگاهی است که در ارتفاعات پایین (کمتر از 2000 متر) در منطقه تنگ‌شکن به طور وسیع مشاهده می‌شود. گونه درختی بنه (Pistacia atlantica) گونه‌ اصلی این زیستگاه در این منطقه به شمار می‌رود. در اغلب بخش‌ها، گیاهان تروفیت همچون: Alyssum dasycarpum، Alyssum szowitsianum، Anthemis gayana، Geranium rotundifolium، Medicago laciniata و Nepeta pungens گونه‌های همراه بنه در این زیستگاه‌ها هستند. از گیاهان چندساله موجود در این زیستگاه می‌توان به Astragalus cephalanthus، Phlomis aucheri و Stipa barbata اشاره کرد.

درختچه‌زار مکانی است که در آن درختچه‌ها و بوته‌های بلند خاردار و درختان از رشد بازمانده به صورت غالب مشاهده می‌شوند. بلندترین تاج‌پوشش در درختچه‌زارها کمتر از 4 متر –پایین‌تر از کمترین اندازه تاج پوشش در درخت‌زارها- است (Fossitt, 2007). پوشش گیاهی زیستگاه درختچه‌زارها بیشتر از 30 درصد است (Davies et al., 2004). درختچه‌زارها می‌توانند تُنُک یا بسیار انبوه باشند (Fossitt, 2007). در این زیستگاه حداقل 50 درصد از پوشش را درختچه‌ها و درختان از رشد بازمانده تشکیل می‌دهند (Davies et al., 2004). گونه اصلی مشاهده شده در این زیستگاه در منطقه تنگ‌شکن Amygdalus eburnea است. سایر گونه‌های موجود در این زیستگاه Ajuga chamaecistus، Amygdalus elaeagrifolia، Cerasus microcarpa و Ferula ovina هستند.

خلنگ‌زارها (heath) نیز به طور وسیع در منطقه تنگ‌شکن دیده می‌شوند. خلنگ‌زارها زیستگاه‌هایی هستند که پوشش گیاهی آنها اندک است و حداقل 25 درصد از گیاهان آن را بوته‌های کوتوله تشکیل می‌دهد. در این نوع زیستگاه درختان و درختچه‌ها می‌توانند حضور داشته باشند اما نه به صورت فراوان (Fossitt, 2007). در این زیستگاه، درمنه Artemisia sieberi در منطقه تنگ‌شکن جامعه تشکیل داده است. این گیاه در ارتفاع 1800 تا 2100 مشاهده می‌شود و در نقاطی نیز گونه‌های گون از جمله Astragalus cephalanthus و پیچک‌هایی نظیر: Convolvulus leiocalycinus و
C. schirazianusبه صورت جامعه‌های با هم یا مجزا مشاهده می‌شوند. در بخش‌های محدودی نیز Ebenus stellata جامعه تشکیل داده است. از دیگر گونه‌های موجود در این زیستگاه در شیب شمالی و شرقی می‌توان به گونه‌های: Ajuga chamaecistus، Nepeta glomerulosa، Nepeta pungens، Tanacetum polycephalum و Salvia hydrangea اشاره کرد. برخی از درختچه‌ها و بوته‌هایی که حداکثر تا ارتفاع 5/2 متر می‌رسند نیز جزو این زیستگاه هستند (Fossitt, 2007). Acantholimon schirazianum، Acantholimon scorpius، Polygonum sp.، Rhamnus pallasii و Thymelaea mesopotamica از جمله این گونه‌ها هستند.

علف‌زارها در ارتفاع 1800 تا 2000 متری از سطح دریا مشاهده ‌شدند. در علف‌زارها عنصر اصلی گونه‌هایی از تیره Poaceae هستند که زیر تاج‌پوششی از درختان بسیار تُنُک قرار گرفته‌اند. این علف‌زارها در خاک‌های آهکی رشد می‌کنند و از غنای گونه‌ای نسبتاً خوبی برخوردارند. در این زیستگاه‌ها گراس‌های چندساله و کمتر یک‌ساله حضور دارند که در اواخر بهار رشد می‌کنند و پوشش درختی از 25 درصد بیشتر نمی‌شود (Fossitt, 2007). در علف‌زارها پوشش گیاهی بیشتر از 30 درصد است (Davies et al., 2004). زیستگاه علف‌زار موجود در منطقه، بیشتر از نوع علف‌زارهای یک‌ساله فصلی هستند که در آن گراس‌های یک‌ساله گیاهان غالب بوده و پوشش در منطقه نزدیک به 100 درصد است. Aegilops triuncialis، Bromus tectorum، Poa bulbosa و Vulpia persica از گونه‌های مشاهده شده در این زیستگاه در منطقه تنگ‌شکن هستند.

شکاف صخره‌ها نیز زیستگاه دیگری است که در منطقه به ویژه شیب جنوبی مشاهده می‌شود. در این زیستگاه ،گیاه در خاکی ریشه دارد که در شکاف حاصل از هوازدگی صخره تشکیل شده است. این زیستگاه شامل تمام بخش‌هایی است که سنگ‌ها در معرض دید قرار داشته و توسط لایه‌های خاک و گیاهان پوشیده نشده‌اند (Davies et al., 2004). پوشش گیاهی در این زیستگاه به صورت گسسته است (Fossitt, 2007). گونه Aubrieta parviflora تنها در شکاف صخره‌های شیب شمالی مشاهده شد و گونه‌های: Arenaria leptoclados، Campanula erinus، Cheilanthes acrostica، Melica persica، Micromeria persica، Parietaria judaica، Rosularia sempervivum، Umbilicus tropaeolifolius و Zataria multiflora تنها در شکاف صخره‌های شیب جنوبی مشاهده شدند.

نهانزادانی همچون Cheilanthes acrostica در منطقه تنها در شکاف صخره‌های شیب جنوبی مشاهده شدند چرا که به رطوبت و دمای بالا نیاز دارند. در شکاف صخره‌ها رطوبت بیشتر حفظ می‌شود و دمای بالاتر شیب جنوبی نسبت به سایر قسمت‌ها، این زیستگاه‌ها را در شیب جنوبی برای زیست این گیاهان مطلوب می‌سازد.

درز صخره‌ها بخشی از زیستگاه شکاف صخره‌ها است که در آن قسمت، هوازدگی صخره کم است (Fossitt, 2007). برخی گونه‌ها تنها در درزهای صخره‌ها و نه شکاف ایجاد شده در آنها رشد می‌کردند که از آن جمله می‌توان به گونه‌های: Dionysia diapensiifolia، Fumaria parviflora و Scrophularia farinose اشاره کرد. افزون بر این، می‌توان گیاهان در زیستگاه صخره را با توجه به ریززیستگاه مورد نیاز برای رشد به دو گروه تقسیم نمود: الف) گیاهانی که در شکاف و در معرض آفتاب رشد می‌کنند، نظیر: Arenaria leptoclados، Campanula erinus، Dionysia diapensiifolia، Fumaria parviflora، Melica persica، Parietaria judaica، Rosularia sempervivum، Scrophularia farinose و Zataria multiflora، ب) گیاهانی که تنها در سایه در شکاف صخره‌ها قادر به رشد هستند، نظیر: Asplenium ceterach، Cheilanthes acrostica و Umbilicus tropaeolifolius.

خاک کنار صخره‌ها را نیز می‌توان یک زیستگاه به حساب آورد که اغلب گیاهان علفی یک‌ساله در آن رشد می‌کنند. گونه‌های نظیر: Alyssum inflatum، Clypeola aspera، Crupina crupinastrum، Drabopsis verna، Filago eriocephala، Lamium amplexicaule، Picris strigosa، Ranunculus aucheri، Scorzonera persepolitana و Tragopogon caricifolius.

کف رودخانه‌های خشک نیز زیستگاه دیگری است که رسوبات روان ‌آب‌های فصلی در گذشته این زیستگاه را به وجود آورده‌اند. برخی از گونه‌ها تنها در کف رودخانه خشک مشاهده شدند مانند: Nepeta glomerulosa و Scrophularia striata.

دره‌ها زیستگاه دیگری در منطقه با پوشش گیاهی ویژه هستند. در این قسمت‌ها، گونه درختی غالب Acer monspessulanum بود و Amygdalus scoparia نیز بیشتر مشاهده شد. در اینجا، Daphne mucronata رشد بهتری داشت. در انتهای دره گونه Ephedra major به صورت متراکم مشاهده شد.

زمین‌های دست‌خورده زیستگاهی است که در آن انسان اقدام به کشاورزی، باغبانی و راه‌سازی کرده است (Davies et al., 2004). اگرچه در مناطقی اقدام به راه‌سازی و در قسمتی نیز اقدام به کشاورزی شده است، زیستگاه زمین‌های تخریب شده و دست‌خورده در منطقه تنگ‌شکن به نسبت دیگر نواحی مرتعی شهرستان زیاد نیست. از جمله گیاهان موجود در این زیستگاه‌ها می‌توان به گونه‌های: Achillea wilhelmsii، Cardaria draba، Erodium cicutarium، Goldbachia laevigata، Malva parviflora، Torilis arvensis، Turgenia latifolia و Vaccaria oxyodonta اشاره کرد.

با توجه به این که در بررسی حاضر تلاش بر این بود که جمع‌آوری‌ها در یک خط ترانسکت انجام شود بنابراین، تأثیر ارتفاع بر پوشش گیاهی منطقه را می‌توان مشاهده کرد. به نظر می‌رسد عامل ارتفاع بیشترین تأثیر را بر پوشش گیاهی منطقه تنگ‌شکن داشته است. هر چه به سمت ارتفاعات بالاتر می‌رویم از پوشش درختی کاسته می‌شود. چرا که با افزایش ارتفاع از دمای هوا کاسته و خاک منطقه نیز کم عمق‌تر می‌گردد، افزون بر این، گونه‌های درختان پهن برگ به وزش باد در ارتفاعات حساس هستند و در شرایط ارتفاعات قادر به رشد نیستند. در ارتفاعات بالاتر از 2100 متر اگر گونه‌ Pistacia atlantica حضور داشت به صورت کوتاه و چندتنه (caespitose) مشاهده شد که چندتنه و کوتاه شدن درخت نشانه نامناسب بودن شرایط برای رشد گیاه است. عامل محدودکننده این گونه، برودت هوا در ارتفاعات است (Mohammad Nejad Kiasari et al., 2009). در مناطقی با ارتفاع 2500 تا 2700 متر، گونه درختی ارس (Juniperus excels) جامعه تشکیل داده است. سیستم ریشه‌ای ارس عمیق و گسترده است که به حفظ تنه و تاج درخت در برابر بادهای شدید و برف‌های سنگین منجر می‌شود. این گونه همچنین در برابر سرمای شدید، یخبندان و خشکی هوا مقاوم است (Mohammad Nejad Kiasari et al., 2009).

عناصر انحصاری: تعداد گونه‌های انحصاری در فلور ایران در حدود 1727 گونه تخمین زده می‌شود که به 54 تیره تعلق دارند. از لحاظ بوم‌زادی ناحیه‌ ایرانی-تورانی غنی‌ترین واحد فلوریستیک ایران به شمار می‌رود (Yousofi, 2006). از ویژگی‌های بارز فلور ایرانی-تورانی برخورداری از تعداد زیادی جنس و گونه‌ انحصاری و بالا بودن میزان بوم‌زادی در آن است. از جنس‌های شاخص این فلور می‌توان جنس‌های: Acantholimon Boiss.، Astragalus و Cousinia Cass. را نام برد (Yousofi, 2006). 54 گونه (75/18 درصد) در منطقه تنگ‌شکن انحصاری هستند که 7/71 درصد از آنها به ناحیه ایرانی-تورانی تعلق دارند (پیوست 1). جنس Astragalus با 9 گونه بوم‌زاد بیشترین گونه انحصاری را داشت که با توجه به قرار گرفتن منطقه در ناحیه‌ ایرانی-تورانی دور از انتظار نبود. کمبود گونه‌هایی از جنس‌های Acantholimon و Cousinia در منطقه می‌تواند نشانه جمع‌آوری ناکافی گیاهان در منطقه باشد.

گیاهان دارویی و خوراکی: سالانه اهالی بومی شهرستان ارسنجان و مناطق اطراف اقدام به برداشت گونه‌هایی به منظور مصارف دارویی و خوراکی می‌کنند. برای برخی از ساکنان، این گیاهان راه درآمد مهم به شمار می‌رود. 20 گونه از این گیاهان در میان گونه‌های جمع‌آوری شده وجود دارد (پیوست 1). از این بین، بیشترین گونه‌ها متعلق به سه تیره: Apiaceae، Asteraceae و Lamiaceae هستند. گونه Allium hirtifolium با نام محلی موسیر از جمله این گونه‌ها است که به علت برداشت بی‌رویه در منطقه در معرض خطر است. گونه Prangos ferulacea با نام محلی جاشیر گونه‌ای است که حضور آن در منطقه در سال‌های قبل توسط اهالی بومی گزارش شده است اما طی دوره جمع‌آوری در منطقه مشاهده نشد، احتمال انقراض این گونه در کل منطقه یا حضور آن تنها در مناطق صعب‌العبور وجود دارد.

 

سپاسگزاری.

نگارندگان از سرکار خانم مهین زارع و جناب آقای هادی زارع برای همراهی در عملیات میدانی قدردانی می‌نمایند.

 

پیوست 1- فهرست کامل گونه‌های جمع‌آوری شده به همراه مشخصات نقاط جمع‌آوری، شکل زیستی، کورولوژی و زیستگاه. نشانه‌های اختصاری: Ep: اپی‌فیت، Th: تروفیت، Ph: فانروفیت، Cr: کریپتوفیت، Ch: کامه‌فیت، He: همی‌کریپتوفیت، ES: اروپایی-سیبری، IT: ایرانی-تورانی،
Cos: جهان‌وطن، Pl: چندمنطقه‌ای، SA: صحرا-عربستان، M: مدیترانه‌ای، E: شیب شرقی، S: شیب جنوبی، N: شیب شمالی، W: شیب غربی، SE: شیب جنوب‌شرقی، SW: شیب جنوب‌غربی، En: گونه‌های گیاهی بوم‌زاد، *: گونه‌های دارویی و خوراکی

گونه‌های

بوم‌زاد

محل‌

جمع‌آوری

زیستگاه


کوروتیپ

شکل

زیستی

عرض

جغرافیایی

طول

جغرافیایی

ارتفاع

تاکسون

 

 

 

 

 

 

 

 

Aceraceae

En

N

دره، درخت‌زار

IT

Ph

29,52,10/4

53,30,37/5

2085

Acer monspessulanum L.

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

 

 

 

 

 

 

 

 

Alliaceae

 

E

خلنگ‌زار

 

Ge

29,53,48/0

53,34,43/4

2144

Allium hirtifolium Boiss. *

 

E و N

شکاف صخره

M,IT

Ge

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

Allium stamineum Boiss.

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

 

N  با شیب کم

خلنگ‌زار

IT

Ge

29,54,57/8

53,30,24/2

1820

Allium cf. iranicum

 

W

خلنگ‌زار

IT

Ge

29,53,47/3

53,34,29/4

2072

Allium scabriscapum Boiss. & Ky.

 

 

 

 

 

 

 

 

Anacardiaceae

 

N و SE

درخت‌زار و خلنگ‌زار و درختچه‌زار

IT, M

Ph

29,55,12/2

53,33,43/9

1982

Pistacia atlantica Desf. *

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

 

 

 

 

 

 

 

 

Apiaceae

 

N و W

خلنگ‌زار

IT

Ge

29,55,19/8

53,27,52/0

1805

Bunium caroides (Boiss.) Hausskn. ex Bornm.

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

 

N با شیب کم

کنار جاده فرعی

IT

He

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Eryngium billardieri F. Delaroche

 

S

خلنگ‌زار

IT

He

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Ferula ovina (Boiss.) Boiss.

En

S

خلنگ‌زار

 

He

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Ferula stenocarpa Boiss. & Hausskn.

 

S

خلنگ‌زار

IT,SA

Th

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Pimpinella barbata (DC.) Boiss.

 

N و E

خلنگ‌زار

IT

He

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Prangos acaulis (DC.) Bornm.

29,54,06/8

53,35,07/2

2063

 

E

خلنگ‌زار

 

He

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Prangos uloptera DC.

 

E و W

کف رودخانه خشک و خلنگ‌زار و درختچه‌زار

IT

Th

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

Scandix stellata Banks & Sol.

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

En

N

خلنگ‌زار

IT

He

29,55,53/1

53,32,36/0

1906

Thecocarpus meifolius Boiss.

 

S

زمین دست‌خورده و خلنگ‌زار

IT,M,ES

Th

29,55,24/6

53,26,42/8

1816

Torilis arvensis (Huds.) Link

 

N

زمین دست‌خورده

IT,M,ES

Th

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Turgenia latifolia (L.) Hoffm.

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

 

E

 

 

He

29,53,26/7

53,35,26/5

2417

Zosima absinthifolia Link

 

 

 

 

 

 

 

 

Asphodelaceae

 

Nو W

بوته زار

 

He

29,53,19/5

53,35,48/8

2595

Eremurus persicus (Jaub. & Spach.) Boiss.

29,53,11/2

53,36,32/1

2751

 

 

 

 

 

 

 

 

Aspleniaceae

 

S

شکاف صخره

 

 

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

Asplenium ceterach L.

 

 

 

 

 

 

 

 

Asteraceae

 

N

 

 

Th

29,55,09/5

53,33,49/5

1879

Acantholepis orientalis Less.

 

فاقد شیب ،کنار جاده فرعی

 

IT

He

29,55,52/4

53,32,27/9

1890

Achillea wilhelmsii K. Koch *

En

E و SE

درخت‌زار و خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,53/5

53,38,17/6

1886

Anthemis gayana Boiss.

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

 

E با شیب کم و SE

خلنگ‌زار

IT

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Anthemis odontostephana Boiss.

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

29,53,40/7

53,34,53/9

2196

En

فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT

Th

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Anthemis persica Boiss.

 

E  و N

کف رودخانه خشک و سطح خلنگ‌زارها

IT

Ch

29,55,54/8

53,32,17/8

1881

Artemisia sieberi Besser

 

W و N با شیب کم

 

M

Th

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Atractylis cancellata L.

29,53,44/5

53,34,28/6

2093

 

S

 

M

Th

29,55,24/6

53,26,42/8

1816

Carduus pycnocephalus L.

 

کنار زمین کشاورزی ، E

زمین دست خورده و کنار جاده

IT

Th

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

Centaurea bruguierana Hand.-Mazz.

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

En

E

خلنگ‌زار

IT

He

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

Centaurea microlonchoides Boiss.

 

N با شیب کم

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Chardinia orientalis Kuntze

En

N با شیب کم

خلنگ‌زار

IT

He

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Cousinia cylindracea Boiss.

29,54,24/5

53,31,36/8

1888

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

 

He

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

Cousinia sp.

 

S با شیب کم

 

 

He

29,54,24/5

53,31,36/8

1888

Cousinia sp.

 

N

 

IT

Th

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

Crepis kotschyana Boiss.

29,55,24/2

53,27,54/6

1775

En

S

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

Crepis quercifolia Bornm. & Gauba.

 

زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT,SA,M

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Crepis sancta Babc.

 

S و W

 

IT, M

Th

29,53,40/0

53,34,58/0

2213

Crupina crupinastrum Vis.

S و W

خاک کنار صخره‌ها

IT,M

Th

29,54,25/3

52,34,01/8

2018

 

E با شیب کم

کنار جاده

 

He

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Echinops sp.

 

W

خلنگ‌زار

Nubo

Ch

29,55,52/1

53,32,37/3

1914

Ebenus stellata Boiss.

 

W

خاک کنار صخره‌ها

M

Th

29,53,44/5

53,34,28/6

2093

Filago eriocephala Guss.

 

E

 

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Garhadiolus angulosus Jaub. & Spach.

29,53,40/7

53,34,53/9

2196

 

زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT

He

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Gundelia tenuisecta Freyn & Sint.

En

S

خلنگ‌زار

IT

He

29,55,52/1

53,32,37/3

1914

Helichrysum leucocephalum Boiss.

29,55,21/4

53,26,30/6

1785

 

S با شیب کم

 

 

 

29,54,09/5

53,34,48/7

2020

Lactuca undulata Ledeb.

 

 

 

SA

Th

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Lasiopogon muscoides (Desf.) DC.

 

N

خلنگ‌زار

IT

He

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Outreya carduiformis Jaub. & Spach

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

 

S

شکاف صخره

IT

He

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Phagnalon nitidum Fresen.

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

 

N کنار جاده فرعی

خلنگ‌زار

IT, M

He

29,55,21/0

53,33,14/0

1906

Picnomon acarna (L.) Cass.

 

E

 

M

He

29,52,09/2

53,30,37/1

2077

Picris pauciflora Willd.

 

S

خاک کنار صخره‌ها

IT

Th

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Picris strigosa M. Bieb.

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

29,55,21/4

53,26,30/6

1785

 

E

کنار جاده

 

He

29,56,02/9

53,31,47/0

1874

Pulicaria sp.

En

N و E

نیمه خلنگ‌زار، خاک کنار صخره‌ها

IT

He

29,53,20/6

53,35,50/4

2625

Scorzonera persepolitana Boiss.

29,53,26/7

53,35,26/5

2417

29,54,37/1

53,33,55/1

1981

 

کنار زمین کشاورزی و E

کف رودخانه خشک و زمین دست‌خورده

IT,SA

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Senecio glaucus DC.

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

 

S

درخت‌زار

IT

Th

29,55,30/4

53,29,28/5

1851

Siebera nana (DC.) Bornm.

 

E

نیمه خلنگ‌زار

 

 

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

Steptorhamphus persicus O. Fedtsch. & B. Fedtsch.

En

N

خلنگ‌زار

IT

He

29,54,06/8

53,35,07/2

2063

Tanacetum polycephalum Sch. Bip.

En

E

بوته زار، خاک کنار صخره‌ها

IT

He

29,53,54/6

53,34,36/4

2063

Tragopogon caricifolius Boiss.

29,53,43/4

53,34,49/6

2174

29,53,40/0

53,34,58/0

2213

29,53,33/7

53,35,12/1

2313

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT

He

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

Tragopogon collinus DC.

 

N

خلنگ‌زار

IT, M

Th

29,55,09/5

53,33,49/5

1879

Urospermum picroides (L.) F.W. Schmidt

 

W

دره

IT

Ch

29,53,18/5

53,34,39/5

2127

Varthemia persica DC.

En

S

 

IT

Th

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Zoegea crinita Boiss.

 

S و E

 

IT

Th

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Zoegea purpurea Fresen.

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

 

 

 

 

 

 

 

 

Berberidaceae

 

N

 

 

Ge

29,53,28/9

53,31,03/4

2054

Leontice armeniaca Boiv.

 

 

 

 

 

 

 

 

Boraginaceae

 

S و زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT, M

Th

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Arnebia decumbens Coss. & Kralik

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

 

N با شیب کم

 

IT, M

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Buglossoides tenuiflora (L. f.) I.M. Johnst.

 

W

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

Heterocaryum subsessile Vatke

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT, SA

Th

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

Lappula sinaica (A. DC.) Asch. & Schweinf.

 

N با شیب کم و E

 

IT

Th

29,52,34/1

53,30,53/8

1880

Nonea caspica G. Don

29,54,31/0

53,34,27/5

1993

 

S و SE

 

IT

Th

29,53,12/4

53,36,13/9

2696

Nonea persica Boiss.

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

 

W

 

IT

He

29,53,19/5

53,35,48/8

2595

Onosma bulbotrichum DC.

En

S

نیمه خلنگ‌زار

 

 

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Paracaryum modestum Boiss.& Haussk. ex Boiss.

En

W

نیمه خلنگ‌زار

IT

He

29,53,47/3

53,34,29/4

2072

Paracaryum persicum Boiss.

 

E و زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT,SA

He

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Paracaryum rugulosum (DC.) Boiss.

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

29,55,91/5

53,30,17/1

1820

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

 

N و E

زمین‌دست‌خورده

IT,M

Th

29,52,09/2

53,30,37/1

2077

Rochelia disperma (L. f.) C. Koch

29,54,41/9

53,33,51/5

1847

29,54,36/8

53,33,59/7

1967

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

E

خلنگ‌زار

IT

He

29,53,10/6

53,36,21/8

2764

Solenanthus circinnatus Ledeb.*

En

N

 

IT

Th

29,55,51/9

53,32,32/8

1890

Trichodesma aucheri DC.

 

 

 

 

 

 

 

 

Brassicaceae

 

فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Aethionema carneum B. Fedtsch.

 

فاقد شیب

درخت‌زار

IT

Th

29,55,52/4

53,32,27/9

1890

Alyssum dasycarpum Stephan ex Willd.

 

E

خاک کنار صخره‌ها

IT

He

29,53,27/1

53,35,30/3

2446

Alyssum inflatum Nyar.

 

E

درختچه‌زار

IT

Th

29,54,41/9

53,33,51/5

1847

Alyssum linifolium Stephan ex Willd.

29,54,25/3

52,34,01/8

2018

 

E

درخت‌زار

 

Th

29,54,41/9

53,33,51/5

1847

Alyssum sp.

 

E

درختچه‌زار

 

Th

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Alyssum sp.

 

N

خلنگ‌زار

IT

Th

29,54,06/8

53,35,07/2

2063

Alyssum stapfii Vierh.

 

N با شیب کم و E

درخت‌زار و خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Alyssum szowitsianum Fisch.& C.A. Mey.

29,54,28/0

53,34,19/4

1866

 

E

شکاف صخره

IT,M

Th

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

Arabis nova Vill.

29,53,27/1

53,35,30/3

2446

 

S

شکاف صخره

 

 

29,53,27/1

53,35,30/3

2446

Aubrieta parviflora Boiss.

 

فاقد شیب

کنار زمین کشاورزی

IT,M

He

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Cardaria draba (L.) Desv.

 

E و بالای تپه N

خلنگ‌زار

IT

Th

29,54,41/9

53,33,51/5

1847

Chorispora tenella (Pall.) DC.

29,54,33/9

53,34,28/0

2002

 

N

خاک کنار صخره‌ها

IT

Th

29,55,19/8

53,27,52/0

1805

Clypeola aspera Turrill

 

E با شیب کم

خاک کنار صخره‌ها

IT,M

Th

29,52,11/4

53,30,32/9

2055

Clypeola jonthlaspi L.

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

N با شیب کم

علف‌زار

IT

Th

29,54,28/0

53,34,19/4

1866

Conringia perfoliata (C.A. Mey.) N. Busch

 

زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

PL

Th

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl

29,55,52/4

53,32,27/9

1890

 

N

خلنگ‌زار

 

 

29,54,06/8

53,35,07/2

2063

Diptychocarpus strictus (Fisch. ex M. Bieb.) Trautv.

 

N با شیب کم

خاک کنار صخره‌ها

IT

Th

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

Drabopsis verna K. Koch

E با شیب کم

 

IT,M

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Erophila minima C.A. Mey.

En

S

خلنگ‌زار

 

 

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

Erysimum persepolitanum Boiss.

 

زمین فاقد شیب زیر سایه درخت

درخت‌زار

IT

Th

29,53,30/2

53,31,01/5

1935

Erysimum repandum L.

 

N و S

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,19/8

53,27,52/0

1805

Goldbachia laevigata (M.Bieb.) DC.

29,55,30/4

53,29,28/5

1851

 

W

دره

IT

He

29,53,47/3

53,34,29/4

2072

Hesperis kurdica Dvorak & Hadac

En

E با شیب کم

 

IT

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Isatis raphanifolia Boiss.

29,53,26/7

53,35,26/5

2417

En

E

 

IT

He

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

Lepidium persicum Boiss.

 

N و E

درختچه‌زار

IT

Th

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Neotorularia torulosa (Desfontaines) Hedge & J. Léonard

29,55,51/9

53,32,32/8

1890

 

E و N با شیب کم

خلنگ‌زار

IT,M

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Neslia apiculata Fisch., C.A. Mey. & Ave-Lall.

29,54,28/0

53,34,19/4

1866

 

زمین فاقد شیب

 

 

 

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Olimarabidopsis pumila (Stephan) Al-Shehbaz, O'Kane & R.A.Price

 

E و زمین فاقد شیب

 

IT

Th

29,52,28/9

53,31,03/4

2054

Robeschia schimperi (Boiss.) O.E. Schulz

29,55,91/5

53,30,17/1

1820

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

 

E

خلنگ‌زار

 

Th

29,54,06/8

53,35,07/2

2063

Sameraria armena (L.) Desv.

 

W و E

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

Sameraria stylophora Boiss.

29,53,20/6

53,35,50/4

2625

29,53,29/3

53,35,32/2

2451

 

S

زمین دست‌خورده

IT

Th

29,55,24.6

53,26,42/8

1816

Sisymbrium septulatum DC.

 

 

 

 

 

 

 

 

Campanulaceae

 

S و W

شکاف صخره

IT,M

Th

29,53,44/5

53,34,28/6

2093

Campanula erinus L.

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

 

S

شکاف صخره

IT

He

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Campanula incanescens Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Caryophyllaceae

En

فاقد شیب

کف رودخانه خشک و خلنگ‌زار

IT

Ch

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

Acanthophyllum crassifolium Boiss.

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

 

E

دره و خلنگ‌زار

 

Ch

29,53,38/8

53,34,27/0

2023

Acanthophyllum sordidum Bunge ex Boiss.

 

SW

 

IT,M,ES

Th

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

Arenaria leptoclados (Reichenb.) Guss.

 

E

کف رودخانه خشک

IT

He

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

Bufonia oliveriana Ser.

 

E

خلنگ‌زار

IT,M

Th

29,55,91/5

53,30,17/1

1820

Cerastium inflatum Link ex Sweet

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

29,53,33/7

53,35,12/1

2313

 

W

 

 

He

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Dianthus sp.

 

E با شیب کم و

کف رودخانه خشک

IT

Th

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

Holosteum glutinosum (M. Bieb.) Fisch. & C.A. Mey.

29,52,11/4

53,30,32/9

2055

 

زمین فاقد شیب

 

IT,M

Th

29,54,28/0

53,34,19/4

1866

Holosteum umbellatum L.

 

E

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,49/7

53,34,27/0

2044

Lepyrodiclis holosteoides (C.A. Mey.) Fenzl ex Fisch. & C.A. Mey.

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Minuartia meyeri (Boiss.) Bornm.

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

 

S

 

IT,M

Th

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

Silene chaetodonta Boiss.

 

S و زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT

Th

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Silene coniflora Nees ex Otth

29,55,52/4

53,32,27/9

1890

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

 

کنار زمین کشاورزی

زمین دست‌خورده

IT,M

Th

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Silene conoidea L.

En

E

 

IT

He

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

Silene eriocalycina Boiss.

En

S

دره

IT,M

Th

29,53,44/5

53,34,28/6

2093

Silene lagenocalyx Fenzl exBoiss.

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT

He

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

Silene spergulifolia (Willd.) M. Bieb.

 

E

خلنگ‌زار

IT

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Spergularia diandra (Guss.) Boiss.

 

کنار زمین کشاورزی

زمین دست‌خورده

M

Th

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Vaccaria oxyodonta Boiss.

 

S

 

IT

Th

29,55,24/2

53,27,54/6

1775

Velezia rigida L.

 

 

 

 

 

 

 

 

Cistaceae

 

N و S

کف رودخانه خشک

IT,M,ES

Th

29,54,37.1

53,33,55/1

1981

Helianthemum salicifolium (L.) Mill.

29,54,23/5

53,34,05/8

2018

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

Clusiaceae

 

بالای تپه N

 

IT

He

29,53,41/2

53,34,19/3

1928

Hypericum hirtellum Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Colchicaceae

 

N با شیب کم

درختچه‌زار

 

Ge

29,55,10/9

53,33,28/8

1925

Colchicum sp.

 

S با شیب کم،کنار رودخانه خشک

درختچه‌زار

 

Ge

29,54,28/0

53,34,19/4

1866

Colchicum sp.

Convolvulacaea

En

E

خلنگ‌زار

 

Ph

29,53,43/4

53,34,49/6

2174

Convolvulus schirazianus Boiss.

 

N

خلنگ‌زار

IT

He

29,55,53/1

53,32,36/0

1906

Convolvulus commutatus Boiss.

 

N

خلنگ‌زار

IT

Ph

29,55,52/1

53,32,37/3

1914

Convolvulus leiocalycinus Boiss.

En

E

خلنگ‌زار

 

Ph

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

Convolvulus oxysepalus Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Crassulaceae

 

S

شکاف صخره

IT

He

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Rosularia sempervivum (M. Bieb.) A. Berger

 

Sو E

شکاف صخره

IT,M,ES

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Sedum hispanicum L.

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

 

S

شکاف صخره

IT

Ge

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Umbilicus tropaeolifolius Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Cupressaceae

 

N

خلنگ‌زار

 

Ph

29,52,37/0

53,36,06/0

2680

Juniperus excelsa Willd.

 

 

 

 

 

 

 

 

Cyperaceae

 

کنار رودخانه خشک و کنار زمین کشاورزی

زمین دست‌خورده

 

Ge

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Scirpoides holoschoenus (L. ) Sojak.

29,55,55.3

53,32,21/2

1874

 

 

 

 

 

 

 

 

Dipsacaceae

 

S

درختچه‌زار

IT,M

Th

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

Pterocephalus plumosus Coult.

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

En

E

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

Scabiosa flavida Boiss. & Hausskn.

 

E

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,40/0

53,34,58/0

2213

Scabiosa persica Boiss.

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

 

 

 

 

 

 

 

 

Ephedraceae

 

S

شکاف صخره

IT,Nubo

Ph

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Ephedra foliata Boiss.

 

SW

 

IT

Ch

29,53,25/8

53,35,32/0

2460

Ephedra major Host

 

 

 

 

 

 

 

 

Euphorbiaceae

 

زمین فاقد شیب

درختچه‌زار

IT

He

29,55,53/5

53,38,17/6

1886

Euphorbia microsciadia Boiss.

 

N با شیب کم

کف رودخانه خشک

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Euphorbia szovitsii Fisch. & Mey.

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

 

 

 

 

 

 

 

 

Fabaceae

En

در زمین فاقد شیب و N

خلنگ‌زار و درختچه‌زار

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Astragalus campylorhynchus Fisch. & C. A. Mey

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

En

N

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,55,52/1

53,32,37/3

1914

Astragalus cephalanthus DC.

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

En

N با شیب کم

درختچه‌زار

IT,SA

Th

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

Astragalus corrugatus Betrol.

 

E

درختچه‌زار

 

Ge

29,55,51/9

53,32,32/8

1890

Astragalus dactylocarpus Boiss.

En

S

کنار جاده و خلنگ‌زار

IT

Ph

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

Astragalus fasciculifolius Boiss.

En

E در زمین شنی

دره

 

Ch

29,53,38/8

53,34,27/0

2023

Astragalus globiflorus Boiss.

En

N با شیب کم

 

IT

Th

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

Astragalus kerkukiensis Bornm.

En

S و زمین فاقد شیب

درختچه‌زار

IT

He

29,55,52/1

53,32,37/3

1914

Astragalus ledinghamii Barneby

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

 

S

خلنگ‌زار

IT

He

29,55,51/0

53,32,20/1

1869

Astragalus mercklinii Boiss. & Buhse

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

En

زمین فاقد شیب

زمین دست‌خورده

 

 

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

Astragalus mucronifolius Boiss.

 

E

بوته زار

IT

He

29,53,12/4

53,36,13/9

2696

Astragalus ovinus Boiss.

 

SE با شیب کم و E

بوته زار

IT

Ch

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Astragalus podolobus Boiss.

29,55,51/9

53,32,32/8

1890

En

E

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,53,43/4

53,34,49/6

2174

Astragalus ptychophyllus Boiss.

 

E

 

 

 

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Astragalus sp.

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT,SA

Th

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

Astragalus tribuloides Kotschy ex Bunge

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

En

E

زمین دست‌خورده

 

Ph

29,55,18/4

53,27,00/5

1768

Colutea persica Boiss.

 

W

علف‌زار

 

Th

29,55,58/7

53,26,42/4

2165

Lens culinaris Medik.

 

S

درخت‌زار

SA

Th

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Medicago laciniata (L.) Mill.

 

N

درخت‌زار

IT

Th

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

Medicago radiata L.

En

N

 

 

 

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

Onobrychis oxyptera Boiss.

 

E با شیب کم

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

Trigonella monantha C.A. Mey.

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

E با شیب کم

 

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Trigonella fischeriana Ser.

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

E

 

 

Th

29,53,40/7

53,34,53/9

2196

Trigonella sp.

 

W

 

IT

Th

29,55,58/7

53,26,42/4

2165

Vicia michauxii Spreng.

 

 

 

 

 

 

 

 

Fumariaceae

 

S و E

شکاف صخره‌ها

IT,M,ES

Th

29,55,51/1

53,26,42/8

2043

Fumaria parviflora Lam. *

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

 

 

 

 

 

 

 

 

Gentianaceae

 

E با شیب کم

 

IT

He

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Gentiana olivieri Griseb.

 

 

 

 

 

 

 

 

Geraniaceae

 

N

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,52,14/3

53,30,29/9

1997

Biebersteinia multifida DC.

 

زمین فاقد شیب و N با شیب کم

خلنگ‌زار

IT,M,ES

Th

29,52,14/3

53,30,29/9

1997

Erodium cicutarium (L.) L'Her. ex Aiton

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

 

S

خلنگ‌زار

 

Th

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Erodium neuradaefolium Delile ex Godr.

 

E

خلنگ‌زار

 

Th

29,55,51/0

53,32,33/4

1914

Erodium oxyrhinchum M. Bieb.

29,54,57/8

53,30,24/2

1820

 

S

 

IT,M,ES

Th

29,52,09/2

53,30,37/1

2077

Geranium rotundifolium L.

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

 

E

خلنگ‌زار

IT,M,ES

Ch

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Geranium stepporum P.H. Davis

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

 

 

 

 

 

 

 

 

Hyacinthaceae

 

فاقد شیب، کنار جاده فرعی

زمین دست‌خورده

 

Ge

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Bellevalia saviczii Woron.

 

E

خلنگ‌زار

 

 

29,53,10/6

53,36,21/8

2764

Bellevalia shirazana Parsa

 

کنار زمین کشاورزی

زمین دست خورده

IT, ES

Ch

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Muscari tenuiflorum Tausch

 

 

 

 

 

 

 

 

Iridaceae

 

زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

 

Ch

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Iris songarica Schrenk in Fisch. & Mey.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ixioliriaceae

 

در زمین کشاورزی

زمین دست خورده

IT

Ge

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Ixiolirion tataricum Herb.

 

 

 

 

 

 

 

 

Lamiaceae

 

E

خلنگ‌زار

IT,M

Th

29,53,27/1

53,35,30/3

2446

Acinos graveolens Link

En

N

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

Ajuga chamaecistus Ging. ex Benth.

En

W

درختچه‌زار

IT

He

29,55,12/1

53,33,45/0

1967

Eremostachys adenantha Jaub. & Spach

 

N

درختچه‌زار

IT

Th

29,54,31/0

53,34,27/5

1993

Lallemantia royleana Benth.

 

W

خاک کنار صخره‌ها

IT,M,ES

Th

29,52,09/2

53,30,37/1

2077

Lamium amplexicaule L.

29,55,58/7

53,26,42/4

2165

 

N

علف‌زار

IT,M

He

29,55,19/8

53,27,52/0

1805

Marrubium vulgare L.

 

S

شکاف صخره

IT

He

29,53,44/5

53,34,28/6

2093

Micromeria persica Boiss.

29,53,41/2

53,34,19/3

1928

 

N

 

IT

Th

29,55,19/8

53,27,52/0

1805

Nepeta bracteata Benth.

En

N

کف رودخانه خشک

IT

He

29,55,54/9

53,32,17/1

1889

Nepeta glomerulosa Boiss.

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

En

N

 

IT

He

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

Nepeta persica Boiss.

 

N و E

درخت‌زار

IT

Th

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Nepeta pungens (Bunge) Benth.

29,55,19/8

53,27,52/0

1805

En

کنار زمین کشاورزی

زمین دست‌خورده

 

 

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Nepeta saccharata Bunge

En

N

 

IT

Th

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

Nepeta schiraziana Boiss.

 

E

 

IT

He

29,53,48/0

53,34,43/4

2144

Nepeta ucranica L.

 

S

زمین دست‌خورده

IT

Ph

29,55,24/7

53,26,43/1

1786

Otostegia persica Boiss.

En

زمین فاقد شیب

درخت‌زار

IT

He

29,54,57/8

53,30,24/2

1820

Phlomis aucheri Boiss.

 

S و N

 

IT

He

29,55,24/2

53,27,54/6

1775

Phlomis olivieri Benth.

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

 

N و E

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Salvia hydrangea DC. ex Benth.

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT

He

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

Salvia macrosiphon Boiss.

 

N

 

IT

He

29,55,52/4

53,32,27/9

1890

Stachys inflata Benth.

En

S

شکاف صخره

IT

Ch

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Zataria multiflora Boiss.

 

N و S

زمین  دست خورده و درختچه‌زار

IT

 

Th

29,54,23/5

53,34,05/8

2018

Ziziphora tenuior L. *

29,55,20/4

53,27,47/8

1822

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

 

 

 

 

 

 

 

 

Liliaceae

 

E

خلنگ‌زار

IT,SA

Ge

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Gagea tenuifolia (Boiss.) Fomin

 

E و زمین فاقد شیب

درختچه‌زار و بوته زار

IT,ES

Ge

29,53,30/2

53,31,01/5

1935

Tulipa biflora Pall

 

E

خلنگ‌زار

 

Ge

29,53,17/4

53,36,21/7

2722

Tulipa sp.

 

E

خلنگ‌زار

 

Ge

29,53,14/7

53,36,11/1

2703

Tulipa sp.

 

 

 

 

 

 

 

 

Malvaceae

 

S

 

IT,M

Th

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Malva parviflora L.

 

 

 

 

 

 

 

 

Moraceae

 

N

دره

IT

Ph

29,53,37/5

53,34,28/3

2066

Ficus johannis Boiss. *

 

 

 

 

 

 

 

 

Orobanchaceae

 

N

 

 

Ge

29,54,31/0

53,34,27/5

1993

Orobanche sp.

S

 

 

Ge

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

Orobanche sp.

 

 

 

 

 

 

 

 

Papaveraceae

 

E با شیب کم

کف رودخانه خشک

IT,M

Th

29,55,91/5

53,30,17/17

1820

Hypecoum pendulum L.

29,56,01/6

53,32,14/5

1877

 

N زیر سایه درخت

زمین دست‌خورده

M

Th

29,54,36/8

53,33,59/7

1967

Papaver argemone L.

 

N

خلنگ‌زار

IT,M

Th

29,55,51/9

53,32,32/8

1890

Roemeria hybrida (L.) DC.

 

کنار زمین کشاورزی

زمین دست‌خورده

IT

Th

29,55,37/2

53,32,32/2

1878

Roemeria refracta DC.

 

 

 

 

 

 

 

 

Plumbaginaceae

En

N

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,55,24/2

53,27,54/6

1775

Acantholimon schirazianum Boiss.

En

N

خلنگ‌زار

IT

Ch

29,55,52/1

53,32,37/3

1914

Acantholimon scorpius Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Poaceae

 

فاقد شیب

درختچه‌زار و علف‌زار

IT,M

Th

29,54,28/5

53,31,10/7

1887

Aegilops triuncialis L.

 

زمین بدون شیب و S

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Boissiera squarrosa (Banks & Sol.) Eig

29,54,23/5

53,34,05/8

2018

29,55,57/1

53,32,30/4

1880

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

W

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,20/6

53,35,50/4

2625

Bromus danthoniae Trin. ex C.A. Mey.

 

زمین فاقد شیب و E

خلنگ‌زار و علف‌زار

IT,M,SA

Th

29,54,41/9

53,33,51/5

1847

Bromus tectorum L.

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

 

N و E

خلنگ‌زار و نیمه خلنگ‌زار

IT,M

He

29,53,27/1

53,35,30/3

2446

Bromus tomentellus Boiss.

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

 

S

خلنگ‌زار

 

Ge

29,55,21/4

53,26,30/6

1785

Cymbopogon olivieri (Boiss.) Bor

 

N با شیب کم و زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

Eremopoa persica (Trin.) Roshev.

29,55,55/4

53,32,17/4

1863

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

 

N

زمین دست خورده

IT

Th

29,55,24/1

53,27,43/9

1774

Eremopyrum bonaepartis (Spreng.) Nevski

 

S

خلنگ‌زار

IT

Th

29,53,33/7

53,35,12/1

2313

Heteranthelium piliferum Hochst. ex Jaub. & Spach

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

S

درختچه‌زار

IT,ES

Th

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Hordeum glaucum Steud.

 

W

خلنگ‌زار

IT, M

Th

29,53,44/5

53,34,28/6

2093

Lophochloa phleoides (Vill.) Rchb.

 

S و E

علف‌زار و شکاف صخره

IT

He

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

Melica persica Kunth

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

29,55,20/40

53,27,47/80

1822

 

N

درخت‌زار

IT, M

Th

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Nardurus maritimus (L.) Murb.

 

29,54,36/8

53,33,59/7

1967

 

E

خلنگ‌زار و درختچه‌زار و علف‌زار

IT,M,ES

Ge

29,53,28/9

53,31,03/4

2054

Poa bulbosa L.

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

29,55,91/5

53,30,17/1

1820

29,53,54/6

53,34,36/4

2063

29,53,43/4

53,34,49/6

2174

 

E

شکاف صخره

IT

Ge

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Poa sinaica Steud.

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

 

E

خلنگ‌زار

 

 

29,55,20/40

53,27,47/80

1822

Psathyrostachys fragilis (Boiss.) Nevski

 

E زیر سایه درخت

 

 

 

29,54,45/0

53,33,47/7

1903

Schismus arabicus Nees

 

S

خلنگ‌زار

IT

He

29,55,48/2

53,32,25/3

1889

Stipa barbata Raf. ex B.D. Jacks.

 

S

خلنگ‌زار

IT

Th

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Stipa capensis Kuntze

 

W و زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار و درختچه‌زار

IT

He

29,53,40/0

53,34,58/0

2213

Stipa hohenackeriana Trin & Rupr.

29,54,57/5

53,32,21/6

1888

 

E

خلنگ‌زار

IT,M,ES

Th

29,53,29/3

53,35,32/2

2451

Taeniatherum asperum ( Simonk. ) Nevski

 

W و زمین فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT,SA

He

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Taeniatherum crinitum (Schreb.) Nevski

29,53,40/0

53,34,58/0

2213

 

N

خلنگ‌زار

 

 

29,53,57/6

53,34,28/8

2000

Vulpia hirtiglumnus Boiss et Haussk

 

N

خلنگ‌زار

 

 

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Vulpia persica (Boiss. & Buhse) V.I. Krecz. & Bobr.

29,53,57/9

53,34,28/5

2001

 

 

 

 

 

 

 

 

Polygonaceae

 

فاقد شیب

کف رودخانه خشک

IT

Ph

29,55,57/6

53,32,18/6

1878

Pteropyrum olivieri Jaub. & Spach.

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

 

N

خلنگ‌زار

 

Ge

29,55,53/1

53,32,36/0

1906

Polygonum sp.

En

E

خلنگ‌زار

IT

He

29,53,29/3

53,35,32/2

2451

Rheum persicum Losinsk. *

 

 

 

 

 

 

 

 

Primulaceae

 

فاقد شیب

خلنگ‌زار

IT,M,ES

Th

29,53,30/2

53,31,01/5

1935

Androsace maxima L.

En

W

درز صخره

 

 

29,55,51/1

53,26,42/8

2043

Dionysia diapensiifolia Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ranunculaceae

 

E

خلنگ‌زار

IT,M,ES

Th

29,53,40/7

53,34,53/9

2196

Adonis aestivalis L.

 

E

شکاف صخره

 

Th

29,52,09/2

53,30,37/1

2077

Anemone biflora DC.

29,53,26/7

53,35,26/5

2417

 

SE

خلنگ‌زار

IT,M

Th

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Ceratocephala falcata (L.) Pers.

En

N

درختچه‌زار

IT

Th

29,55,24/10

53,27,43/90

1774

Consolida trigonelloides (Boiss.) Munz

 

N

خلنگ‌زار

IT

Ge

29,55,51/9

53,32,32/8

1890

Delphinium pallidiflorum Freyn

 

E

 

IT

He

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Ranunculus aucheri Boiss.

 

E

خلنگ‌زار

IT,M,ES

He

29,52,11/4

53,30,32/9

2055

Thalictrum isopyroides C.A.Mey.

29,53,29/3

53,35,32/2

2451

29,54,33/9

53,34,28/0

2002

 

 

 

 

 

 

 

 

Rhamnaceae

En

N بالای تپه

خلنگ‌زار، خاک کنار صخره‌ها

IT

Ph

29,53,41/2

53,34,19/3

1928

Rhamnus pallasii Fisch. & C.A. Mey.

 

 

 

 

 

 

 

 

Rosaceae

En

فاقد شیب

درخت‌زار و خلنگ‌زار

IT

Ph

29,53,30/2

53,31,01/5

1935

Amygdalus eburnea Spach *

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

En

N  و E

درختچه‌زار و خلنگ‌زار

IT

Ph

29,52,10/4

53,30,37/5

2085

Amygdalus elaeagrifolia Spach

29,53,17/4

53,36,21/7

2722

 

S

درخت‌زار و درختچه‌زار

IT

Ph

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Amygdalus scoparia Spach *

 

N و E

درختچه‌زار

IT

Ph

29,53,49/7

53,34,27/0

2044

Cerasus microcarpa Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Rubiaceae

 

S، W و SW

درختچه‌زار

IT,SA

Th

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Callipeltis cucullaris (L.) DC.

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

29,55,58/7

53,26,42/4

2165

 

N

 

SA

Th

29,55,24/10

53,27,43/90

1774

Crucianella ciliata Lam.

En

E

خلنگ‌زار

 

 

29,53,17/4

53,36,21/7

2722

Cruciata taurica (Pall. ex Willd.) Ehrend.

 

SE

 

IT

Th

29,53,26/7

53,35,23/6

2410

Galium ceratopodum Boiss.

29,54,28/0

53,34,19/4

1866

 

رشد در سنگلاخ

سنگلاخ

IT,M

Th

29,55,57/1

53,32,30/4

1880

Galium setaceum Lam.

 

E با شیب کم

 

 

Th

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Galium sp.

 

E

 

IT

Ch

29,53,33/7

53,35,12/1

2313

Rubia florida Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Scrophulariaceae

 

E و W

 

IT,M

Th

29,53,40/0

53,34,58/0

2213

Linaria chalepensis (L.) Mill.

29,55,20/40

53,27,47/80

1822

 

S

خلنگ‌زار

IT,M

Th

29,52,11/4

53,30,32/9

2055

Linaria micrantha Hoffmanns. & Link

29,55,24/6

53,26,42/8

1816

 

S

خلنگ‌زار

IT,M,ES

Th

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

Misopates orontium (L.) Raf.

En

S

درز صخره

IT

He

29,53,26/7

53,35,26/5

2417

Scrophularia farinosa Boiss.

29,55,24/7

53,26,43/1

1786

 

کنار جاده روی خاکریز

کف رودخانه خشک و زمین دست‌خورده

IT

He

29,55,55/3

53,32,21/2

1874

Scrophularia striata Boiss.

29,55,18/4

53,27,00/5

1768

 

E

 

 

 

29,53,27/1

53,35,30/3

2446

Scrophularia sp.

 

کنار جاده روی خاکریز

زمین دست‌خورده

IT

He

29,55,18/4

53,27,00/5

1768

Verbascum pseudodigitalis Nabalek

 

W

دره

IT

He

29,53,31/5

53,34,28/3

2003

Verbascum songaricum Schrenk ex Fisch. & C.A. Mey.

 

N

 

IT

Th

29,55,19/80

53,27,52/00

1805

Veronica biloba Schrcb.

 

S

خلنگ‌زار

 

 

29,53,10/1

53,36,03/9

2637

Veronica sp.

 

 

 

 

 

 

 

 

Sinaptidaceae

 

S

شکاف صخره

 

 

29,52,09/8

53,30,35/8

2070

Cheilanthes acrostica (Balbis) Tod. *

29,55,23/6

53,26,47/1

1790

 

 

 

 

 

 

 

 

Thymelaeaceae

 

N

دره

IT

Ph

29,53,41/2

53,34,19/3

1928

Daphne mucronata Royle

 

S

خلنگ‌زار

 

Ph

29,55,30/40

53,29,28/5

1851

Thymelaea mesopotamica (C.Jeffrey) B.Peterson

 

 

 

 

 

 

 

 

Urticaceae

 

S

شکاف صخره

IT,M,ES

He

29,55,28/4

53,27,42/9

1805

Parietaria judaica L.

29,55,58/7

53,26,42/4

2165

 

 

 

 

 

 

 

 

Valerianaceae

 

E

درختچه‌زار

 

 

29,55,02/6

53,33,38/8

1938

Valerianella oxyrhyncha Fisch. & C.A. Mey.

29,53,40/7

53,34,53/9

2196

 

E

درختچه‌زار

IT

Th

29,53,10/9

53,35,45/0

2540

Valerianella tuberculata Boiss.

 

 

 

 

 

 

 

 

Zygophyllaceae

 

کنار جاده فرعی

زمین دست خورده

IT

He

29,55,47/6

53,32,21/0

1888

Peganum harmala L. *

 

 

 

 

 

منابع
Abdel-Ghani, M. M. and Abdel-Khalik, K. N. (2006) Floristic diversity and phytogeography of the Gebel Elba national Park, south-east Egypt. Turkish Journal of Botany 30: 121-136.
Asaadi, A. M. (2009) Floristic study of Firozeh Watershed (North Khorasan province). Research Journal of Biological Sciences 4(10): 1092-1103.
Assadi, M. (Ed.) 1988-2010. Flora of Iran. vols. 1-74. Research institute of forests and rangelands, Tehran (in Persian).
Baghestani Maybodi, N., Mirvakili, S. M. and Zarezadeh, A. (2010) Introduction to the flora, life form and plant geographical distribution in the steppic rangelands (Case study: Khod-niok catchment in Yazd province, Iran). Journal of Renewable Natural Resources 1(2): 43-58 (in Persian).
Davies, C. E., Moss, D. and Hill, M. O. (2004) EUNIS habitat classification, revised 2004. Retreived from: http://eunis.eea.europa.eu/habitats. On 20 March 2015.
Davis, P. H. (Ed.) (1965-1985) Flora of Turkey. vols. 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
Dolatkhahi, M., Yousofi, M. and Asri, Y. (2010) Floristic studies of Parishan Wetland and its surrounding in Fars province. Iranian Journal of Biology 23(1): 35-46 (in Persian).
Farsmet, Fars Meteorological Bureau. Retrieved from http://www.farsmet.ir. On: 20 May 2013.
Fossitt, J. A. (2007) A guide to habitats in Ireland. Heritage Council, Ireland.
Google earth (ver. 6.1). Retrived from http://www.google.com/earth/download/ge/agree.html. On: 05 August 2013.
Haidari, M. (2013) Study of herb diversity in the Zagros forest (case study: Kurdistan province). International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research 1(1): 25-34.
Haidari, M., Shabanian, N., Haidari, R. H. and Bazyar, M. (2012) Structural diversity of Oak forests in Kurdistan province (case study: Oak forest). Journal of Pharmacy and Biological Sciences 4(3): 37-43.
Hatami, A. (2005) Biodiversity survey of aquatic plants in Fars province. MSc thesis, Shiraz University, Shiraz, Iran (in Persian).
Jafarpour, M. (2006) Biodiversity survey of four flowering plant families Poaceae, Chenopodiaceae, Papaveraceae and Fumariaceae in Fars province. MSc thesis, Shiraz University, Shiraz, Iran (in Persian).
Khademolhosseini, Z. (2008) Floristic survey and biological properties of medicinal plants Bonab in Arsanjan. Second Regional Conference of Natural Resources and Environment, Arsanjan, Iran (in Persian).
Khademolhosseini, Z., Shokri, M. and Habibian, S. H. (2007) Effects of topographic and climatic factors on vegetation distribution in Arsanjan shrublands (case study: Bonab watershed). Journal of Rangeland Science 1(3): 222-236 (in Persian).
Mohammad Nejad Kiasari, S. H., Safaei, M., Nourozi, S. H., Ahmadian, H. and Mataji, A. (2009) Evaluation effect of protection along with water spreading operations on natural seedling growth Juniperus excelsa Bieb. (Case study: Mazandaran watershed Poshtkuh). Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 13(48): 415-425.
Moradi Mahmoud Abadi, E. (2006) Biodiversity survey of some flowering plant families in Fars province. MSc thesis, Shiraz University, Shiraz, Iran (in Persian).
Moradi, Gh. H., Abbasi, E. and Zare Chahooki, M. A. (2009) Flora, life forms and geographical distribution of plants in Lamerd ranges, Fars, Iran. Watershed Management Researches (Pajouhesh-va-Sazandegi) 23(1): 70-80 (in Persian).
Naghipuor borj, A. A., Heydarian Agakhani, M. and Tavakoli, H. (2010) Flora, life forms and geographical distribution of plant’s Sysab in North Khorasan province. Journal of Sciences and Techniques in Natural Resources 5(4): 113-123 (in Persian).
Pour mehdi, S. (2006) Biodiversity survey of four flowering plant families: Compositae, Capparidaceae, Convolvulaceae and Polygonaceae in Fars province. MSc thesis, Shiraz University, Shiraz, Iran (in Persian).
Rashidi, S. M. I. (1997) Structural analysis of Dalnshyn anticlines in North Lake Tashk and rotation effects on the surrounding area. MSc thesis, Shiraz University, Shiraz, Iran (in Persian).
Raunkiaer, C. (1934) The life forms of plants and statistical plant geography. Larendon, Oxford.
Rechinger, K. H. (Ed.) (1965-1998) Flora Iranica. vols 1-178. Akademische Druck- und Verlagsanstalt, Graz.
Saberi, A., Hasan Abadi, Z., Mirtadzadini, S. M. and Nazeri, V. (2012) A study of the flora of Riseh and Paqale area Shahrebabak of Kerman, Iran. Taxonomy and Biosystematics 5(14): 67-87 (in Persian).
Safavi, M. (2005) Biodiversity survey of five flowering plant families: Lamiaceae, Rosaceae, Liliaceae, Solanaceae, Plumbaginaceae. MSc thesis, Shiraz University, Shiraz, Iran (in Persian).
Townsend, C. C. and Guest, E. (Eds.) (1966-1985) Flora of Iraq. vols. 1-9. Ministry of Agriculture and Agrarian Reform, Baghdad.
Yousofi, M. (2006) Flora of Iran. Payame Noor University Publisher, Tehran (in Persian).