Floristic study of Zangelanlo watershed (Khorassan, Iran)

Document Type : Original Article

Authors

Department of Biology, Payame Noor University, Torbat-e-Heydarieh

Abstract

Zangelanlo watershed is located in Northeast of Iran, 28 km of Southeast of Daregaz between 37º13´ to 37º27´ north latitude and 59º8´ to 59º35´ east longitude. The surface area of the region is approximately 2482 ha. This area is mountainous with mean annual precipitation of about 412.7 mm. The mean maximum temperature is 20.8ºC in August and minimum temperature is -9ºC in January. The flora of the area was studied and life forms and chorotypes of the plants were identified. In this research, 64 families, 238 genera and 286 species were identified among which 8 species were endemic to Iran. The largest plant family was Asteraceae with 40 genera and 51 species and the largest genus was Astragalus of Fabaceae with 7 species. Hemicryptophytes, therophytes and cryptophytes were the most frequent life forms 114 species (39.87%), 89 species (31.12%) and 44 species (15.38%), respectively. High percentage of Hemicryptophytes indicated that the area had a cold mountain climate. Irano – Turanian plants were the most frequent chorotype of the area with 146 species (51.05%).

Keywords

Main Subjects


مقدمه

به طور کلی، پوشش گیاهی هر منطقه یکی از مهمترین پدیده‌های نمود چهره و سیمای طبیعت و بهترین راهنمای قضاوت درباره عوامل بوم‌شناختی آن منطقه است، زیرا این گیاهان موجودات پابرجایی هستند که در دراز مدت کلیه شرایط و رخدادهای محیط زیست را تحمل کرده و سرانجام به وضع موجود درآمده‌اند و با تنش‌های زیست‌محیطی سازگار شده‌اند (میمندی‌نژاد، 1348).

فلور غنی و متنوع ایران از دیرباز توسط محققان خارجی و در سال‌های اخیر توسط گیاه‌شناسان علاقه‌مند ایرانی مطالعه و نمونه‌های گیاهی فراوانی نیز جمع‌آوری شده است، لیکن هنوز مناطق بسیاری وجود دارند که پوشش گیاهی آنها کمتر بررسی و به آن توجه شده است (کاظمیان و همکاران، 1383). حوزه آبخیز زنگلانلو یکی از این مناطق است که این پژوهش برای اولین بار در این منطقه صورت گرفته است و از اهداف عمده آن شناخت دقیق گونه‌های گیاهی و بررسی شکل‌های زیستی و پراکنش جغرافیایی آنهاست.

حوزه آبخیز زنگلانلو در شمال شرق ایران و در 28 کیلومتری جنوب شرقی شهر درگز واقع در استان خراسان رضوی است. وسعت این منطقه 2482 هکتار است. سیمای منطقه متشکل از پیکره‌ای کوهستانی است. این منطقه از شمال به جاده کلات - درگز، از جنوب به ریشخوار، از شرق به لائین کهنه و از غرب به درگز محدود می‌شود.

این منطقه در طول جغرافیایی 8 ْ59 تا 35 ْ59 و عرض جغرافیایی َ13 ْ37 تا 27 ْ37 واقع شده است. حداقل ارتفاع از سطح دریا 567 متر در شمال منطقه و حداکثر حدود 1302 متر در جنوب حوزه است. این منطقه دارای 4 ماه خشک و 8 ماه مرطوب است. میانگین بارندگی سالیانه 7/412 میلی‌متر، میانگین حداکثر دما 8/20 درجه سانتی‌گراد در مرداد ‌ماه و میانگین حداقل دما 9- درجه سانتی‌گراد در دی ‌ماه است. شکل 1 منحنی باران - دمای منطقه زنگلانلو را نشان می‌دهد.

 

 

شکل 1- منحنی آمبروترمیک منطقه زنگلانلو

 


مواد و روش‌ها

به منظور معرفی فلور منطقه، ابتدا گیاهان از مناطق مختلف و از فروردین سال 1387 تا مهر سال 1388 طی فصول متفاوت جمع‌آوری شدند. در این بررسی از نمونه‌های سالم و کامل استفاده شد و گیاهان پس از پرس و خشک شدن برای شناسایی به هرباریوم پژوهشکده علوم گیاهی مشهد و باغ گیاه‌شناسی ایران انتقال یافتند و با مراجعه به فلورا ایرانیکا(Rechinger, 1963-2009)، فلور ایران (اسدی و همکاران، 1367-1386)، فلور شوروی (Komarov, 1971-1987)، فلور ترکیه (Davis, 1965-1988)، رُستنی‌های ایران (مبین، 1364)، فرهنگ نام‌های گیاهان ایران (مظفریان، 1375)، فلور رنگی ایران (قهرمان، 1357- 1384)، کوروموفیت‌های ایران (قهرمان، 1369)، رده‌بندی گیاهی (مظفریان، 1373) و گون‌های ایران (معصومی، 1374) شناسایی شدند. در این پژوهش فهرست گیاهان نادر و بوم‌زاد ایران که در منطقه رویش دارند، با استفاده از فلورا ایرانیکا (Rechinger, 1963-2009) و تنوع زیستی گونه‌های گیاهی ایران (قهرمان و عطار، 1377) استخراج گردید.

در تعیین شکل‌های زیستی منطقه از رده‌بندی رانکایر (عصری، 1382) استفاده شد. این رده‌بندی بر اساس موقعیت جوانه‌های رویشی پس از سپری کردن فصل نامساعد برای رشد، بنا شده است. مناطق انتشار گونه‌ها با استفاده از فلورا ایرانیکا (Rechinger, 1963-2009) و مجموعه 8 جلدیConspectus Florae Orientalis (Zohary, 1980-1986) تعیین شد.

 

نتایج

بررسی‌های فلوریستیک نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 64 تیره، 238 جنس و 286 گونه گیاهی وجود دارد که از این تعداد 2 گونه در 2 جنس و 2 تیره از نهانزادان آوندی و 2 گونه در 2 جنس و 2 تیره از بازدانگان، قرار دارند. نهاندانگان دارای 282 گونه، 234 جنس و 60 تیره هستند که رده دو لپه‌ای‌ها (Dicotylesons) به ترتیب با 252 گونه و 208 جنس و رده تک لپه‌ای‌ها (Monocotyledons) با 30 گونه و 26 جنس، بیشترین سهم را از نظر تعداد گونه دارند (جدول پیوست).

بزرگترین تیره گیاهی در منطقه، تیره Asteraceae با 51 گونه و 40 جنس است. تیره‌های Lamiaceae با 23 گونه و 19 جنس، Fabaceae با 21 گونه و 13 جنس، Brassicaceae با 16 گونه و 16 جنس، Poaceae با 13 گونه و 12 جنس، Apiaceae با 11 گونه و 10 جنس و Rosaceae با 9 گونه و 9 جنس از دیگر تیره‌های بزرگ هستند (شکل 2).

بزرگترین جنس منطقه Astragalus با 7 گونه است و Centaurea با 5 گونه، Euphorbia با 4 گونه و جنس‌های Artemisia، Allium، Chenopodium، Cousinia، Hypericum و Plantago هر کدام با 3 گونه از دیگر جنس‌های پر گونه منطقه هستند (شکل 3).

درصد شکل‌های زیستی گیاهان منطقه عبارتند از: 29/6 درصد فانروفیت‌ها، 34/7 درصد کامفیت‌ها، 87/39 درصد همی‌کریپتوفیت‌ها، 38/15 درصد کریپتوفیت‌ها و 12/31 درصد تروفیت‌ها (شکل 4).

پراکنش جغرافیایی (کوروتیپ) گیاهان منطقه به صورت زیر است:

05/51 درصد ایرانی-تورانی، 68/14 درصد ایرانی-تورانی و مدیترانه‌ای و اروپا-سیبری، 14/10 درصد ایرانی-تورانی و مدیترانه‌ای، 75/8 درصد ایرانی-تورانی و اروپا- سیبری، 10/2 درصد ایرانی-تورانی و صحرا-سندی، 10/2 درصد ایرانی-تورانی و مدیترانه‌ای و صحرا-سندی، 24/5 درصد چند ناحیه‌ای و 94/5 درصد پراکنش جهانی دارند (شکل 5).

گونه‌های بوم‌زاد منطقه عبارتند از:

Cerasus chorassanica, Cousinia lasiandra, Dianthus orientalis subsp. stenocalyx

Graellsia itegrifolia, Jurinea radians subsp. Radians, Pedicularis Rechingeri

Rubia florida, Scilla khorasanica.

گونه‌های نادر منطقه عبارتند از:

Acanthophylum speciosum, Cerasus chorassanica, Corydalis aitchisonii, Ferula latisecta, Leonurus cardiaca. subsp. Turkestanicus, Pedicularis rechingeri,

Psorlea drupacea, Solanum Asiae-mediae, Varthemia persica,Vincetoxicum glaucum.

گونه‌های غالب منطقه عبارتند از:

Perovskia abrotanoides, Allium giganteum, Chenopodium botrys, Marrubium vulgar, Cousinia microcarpa, Verbascum songaricum

 

 

 

 

 

 

   

شکل 2- مقایسه تعداد جنس‌ها و گونه‌های گیاهی در تیره‌های عمده منطقه زنگلانلو

شکل 3- جنس‌های دارای بیشترین تعدادگونه

   

شکل 4- طیف شکل‌های زیستی گیاهان منطقه

:He همی‌کریپتوفیت‌ها، :Ph فانروفیت‌ها، :C کریپتوفیت‌ها

:Ch کامفیت‌ها، :Th تروفیت‌ها

شکل 5- فراوانی پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه

:SS صحرا-سندی، :PL چند ناحیه‌ای، :M مدیترانه‌ای
:IT ایرانی-تورانی، :ES اروپا-سیبری، :Cosm جهان وطن

 

 

از نتایج مهم این تحقیق، گزارش جنس تک‌گونه‌ای Handelia با گونه Handelia trichophyllaبرای نخستین بار از ایران است(Amiri and Joharchi, 2010).

 

بحث

فلور این منطقه برای اولین بار بررسی شده است که طی آن وجود 286 گونه گیاهی از 238 جنس و 64 تیره را نشان می‌دهد. تیره‌های Asteraceae با 51 گونه، Lamiaceae با 23 گونه، Fabaceae با 21 گونه، Brassicaceae با 16 گونه و Poaceae با 13 گونه بزرگترین تیره‌ها هستند.

Astragalus با 7 گونه بزرگترین جنس موجود در منطقه است که علت آن سازش با مناطق کوهستانی است.

همی‌کریپتوفیت‌ها با 114 گونه (87/39 درصد) و فانروفیت‌ها با 18 گونه (29/6 درصد) به ترتیب، بیشترین و کمترین سهم از شکل‌های رویشی منطقه را به خود اختصاص داده‌اند. فراوانی همی‌کریپتوفیت‌ها و کریپتوفیت‌ها در منطقه، حاکی از وجود شرایط آب و هوایی سرد و کوهستانی در منطقه است(Archibold, 1995).

منطقه زنگلانلو از نظر جغرافیایی گیاهی به ناحیه ایرانی-تورانی تعلق دارد که با توجه به نتایج حاصل که بیش از نیمی از گونه‌ها (05/51 درصد) در منطقه ایرانی-تورانی پراکنش دارند، این مطلب تأیید می‌شود.

مقاسیه کوروتیپ گیاهان زیستگاه‌های مختلف منطقه نشان می‌دهد که با افزایش ارتفاع بر تعداد گونه‌های ایرانی-تورانی افزوده شده، گونه‌های صحرا-سندی کاهش می‌یابند.

با توجه به اینکه خراسان قدیم دارای 114 گونه بوم‌زاد است، در مقایسه با آن، منطقه مورد مطالعه، با 8 گونه بوم‌زاد حدود 02/7 درصد از کل گونه‌های بوم‌زاد خراسان و 45/0 درصد از کل گونه‌های بوم‌زاد ایران (1810 بوم‌زاد) را در بر می‌گیرد.

منطقه مورد مطالعه بر طبق تقسیم‌بندی نواحی رویشی جهان توسط Takhtajan (1986) در قلمرو Holarctic، زیر قلمرو Tethyan، ناحیه Irano-Turanian، زیر ناحیه Western Asiatic، حوزه Armeno–Iranian، زیرحوزه Centeral Iranian قرار می‌گیرد.

 

جدول پیوست- فهرست فلوریستیک حوزه آبخیز زنگلانلو

کوروتیپ

شکل زیستی

نام گونه

Adianthaceae

Cosm

C

Adianthum capillus-veneris L.

Alliaceae

IT

C

Allium caspium M.Bieb.

IT

C

Allium giganteum Regel

IT

C

Allium scabriscapum Boiss.

Amaranthaceae

Cosm

Th

Amaranthus retroflexus L.

Apiaceae

IT

C

Bunium persicum B. Fedtsch.

ES-M-IT

Th

Bupleurum gerardiiAll.

PL

He

Conium maculatum L.

IT

He

Dorema hyrcanum Koso-Pol.

IT

He

Eryngium bungei Boiss.

ES-IT-M

He

Falcaria vulgaris Bernh.

IT

He

Ferula gumosa Boiss.

IT

He

Ferula latisecta Rech. f. & Aellen.

IT

He

Prangos latiloba Korovin

IT-ES-M

Th

Scandix stellata Banks & Soland.

IT

He

Zosima absinthifolia Link

Apocynaceae

M-IT

Ch

Trachomitum venetum Woodson subsp. Scabrum (Russan.) Rech.f.

Araceae

IT

C

Arum kotschyi Boiss. & Hohen.

Asclepiadaceae

IT

He

Vincetoxicum canescens Decne.

Asteraceae

IT

He

Achillea biebersteinii Afanasiev

IT

He

Achillea wilhelmsii K. Koch

IT

He

Acroptilon repens (L.) DC.

IT-ES

He

Arctium lappa L.

ES-M-IT

Ch

Artemisia absinthium L.

IT

He

Artemisia biennis Willd.

IT

He

Artemisia kopetdaghensis Krasch. , Popov & Lincz. ex Poljakov

IT-ES

Th

Carthamus lanatus L. subsp. turkestanicus (M. Pop.) Hanelt

IT

Th

Carthamus oxyacantha M. Bieb.

M-IT

He

Centaurea behen L.

IT

Th

Centaurea bruguierana Hand.-Mazz. subsp. bruguierana

IT

Th

Centaurea depressa M. Bieb.

IT

He

Centaurea iberica Trevir. ex Spreng.

M-IT

Th

Centaurea solstitialis L. subsp. solstitialis

IT

Th

Chardinia orientalis Kuntze

PL

He

Cichorium intybus L.

IT

He

Cirsium congestum Fisch. & CA. Mey. ex DC. Var. congestum

PL

He

Cirsium vulgare (Savi) Ten.

M-IT

Th

Cnicus benedictus L. 

IT

He

Cousinia lasiandra Bunge

IT

He

Cousinia microcarpa Boiss.

IT

He

Cousinia radians Bunge

ES-IT

Th

Crepis pulchra L. subsp. turkestanica Babcock

IT-M

Th

Crupina crupinastrum Vis.

IT

Th

Cymbolaena griffithii (A. Gray) Wagenitz

IT

He

Echinops ritrodes Bunge

ES-M-IT

He

Eupatorium cannabinum L.

IT

Th

Garhadiolus angulosus Jaub. & Spach

IT

He

Gundelia tournefortii L.

IT

He

Handelia trichophylla Heimerl

IT

Ch

Helichrysum oocephalum Boiss.

IT-ES

He

Heteropappus altaicus (Willd.) Novopokr. var. altaicus

IT

He

Jurinea radians Boiss. subsp. radians

IT-M

Th

Koelpinia linearis Pall.

ES-M-IT

Th

Lactuca serriola L.

IT

He

Leontodon asperrimus (Willd.) Endl.

IT

He

Onopordon leptolepis DC.

IT-M

Th

Picnomon acarna (L.) Cass

ES-IT-M

He

Pulicaria dysentrica (L.) Bernh.

IT

He

Scariola orientalis (Boiss.) Sojak subsp. orientalis

IT-ES

C

Scorzonera pusilla Pall.

IT-SS

Th

Senecio glaucus L.

IT

He

Serratula latifolia Boiss.

ES-M-IT

He

Silybum marianum (L.) Gaertn

M-IT

C

Sonchus maritimus L.

IT-M

C

Steptorrhamphus tuberosus (Jacq.) Grossh.

PL

He

Tanacetum parthenium Sch. Bip.

M-IT-SS

He

Tragopogon longirostris Bischoff ex Sch.Bip.

IT

Th

Tripleurospermum disciforme Sch. Bip.

Cosm

Th

Xanthium spinosum L.

IT

Th

Zoegea purpurea Fresen.

Berberidaceae

IT

Ph

Berberis integrrima Bunge

Boraginaceae

IT

He

Anchusa italica Retz.

ES-IT-M

Th

Asperugo procumbens L.

IT

He

Caccinia macranthera (Banks & Soland) Brandvar. macranthera

IT-M

He

Echium italicum L. var. italicum

IT

Th

Lappula microcarpa Gurke

IT

Th

Nonnea caspica (Willd.) G. Don

IT

He

Onosma longilobum Bge.

IT

He

Trichodesma incanum  Bunge

Brassicaceae

IT

Th

Aethionema carneum B. Fedtsch.

ES-IT

Th

Alyssum desertorum Stapf

ES-M-IT

Th

Camelina rumelica Velen. subsp. rumelica

Cosm

Th

Capsella bursa-pastoris (L.) Medik.

Cosm

He

Cardaria draba (L.) Desv. subsp. chalepensis (L.) O. E. Schulz

IT

He

Crambe kotschyana Boiss.

Cosm

Th

Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl

IT-SS

Th

Eruca sativa Mill.

IT

Th

Euclidium tenuissimum B. Fedtsch.

IT

He

Graellsia integrifolia (Rech. f.) Rech. f.

ES-M-IT

Th

Lepidium perfoliatum L.

IT

Th

Malcolmia africana (L.) W. T. Aiton

IT

He

Matthiola farinosa Bunge ex Boiss.

IT-ES

C

Nasturtium officinale  W. T. Aiton

ES-M-IT

Th

Sisymbrium irio L.

ES-IT

He

Turritis glabra L.

Capparidaceae

IT

C

Buhsea trinervia (DC.) Stapf.

IT-M-SS

Ch

Capparis spinosa L.

Caprifoliaceae

ES-IT

Ph

Lonicera floribunda Boiss. & Buhse

Caryophyllaceae

IT

Ch

Acanthophyllum speciosum Rech.f. & Schiman-Czeika

IT

Ch

Dianthus orientalis Donn subsp. stenocalyx (Boiss.) Rech. f.

IT

Ch

Gypsophila aretioides Boiss.

IT

Th

Gypsophila bicolor Grossh.

IT

Th

Holosteum glutinosum Fisch. & C. A. Mey

IT

Th

Minuartia meyeri Bornm.

IT-ES

He

Silene latifolia Poir.

ES-IT

He

Silene viscosa (L.) Pers subsp. viscosa 

Cosm

Th

Stellaria media (L.) Vill.

IT

Th

Vaccaria oxyodonta Boiss.

Chenopodiaceae

IT

Th

Ceratocarpus arenarius L.

IT

Th

Chenopodium album L.

IT-M

Th

Chenopodium botrys L.

PL

Th

Chenopodium foliosum Asch. subsp. foliosum

IT-ES

Ch

Eurotia ceratoides C. A. Mey.

IT

Th

Salsola kali L.

IT

Ch

Salsola tomentosa (Moq.) Spach

Cistaceae

IT-M-SS

Th

Helianthemum ledifolium Mill.

Convolvulaceae

Cosm

C

Convolvulus arvensis L.

M-IT

He

Convolvulus dorycnium L.

M-IT

He

Convolvulus lineatus L.

Crassulaceae

IT

He

Pseudosedum multicaule (Boiss. & Buhse) Boriss.

IT

He

Rosularia paniculata A. Berger 

Cupressaceae

IT

Ph

Juniperus excelsa M. Bieb.

Cyperaceae

M-IT-ES

C

Cyperus longus L.

Cosm

C

Cyperus rotundus L.

Dipsacaceae

IT-M

Th

Pterocephalus plumosus Coult.

IT

Th

Scabiosa persica Boiss.

Eleagnaceae

IT-M

Ph

Elaeagnus angustifolia L.

Ephedraaceae

IT-ES

Ph

Ephedra major Host

Equisetaceae

PL

C

Equisetum ramosissimum Desf.

Euphorbiaceae

IT-M-SS

He

Andrachne telephioides L.

IT-M

Th

Chrozophora tinctoria (L.) A. Juss.

IT

He

Euphorbia buhsei Boiss.

IT

He

Euphorbia denticulata Lam.

IT-ES

Th

Euphorbia helioscopia L.

IT-M-ES

He

Euphorbia virgata Waldst. & Kit.

Fumariaceae

IT

C

Corydalis aitchisonii Popov

ES-M-IT

Th

Fumaria vaillantii Loisel.

Gentianaceae

IT

He

Gentiana olivieri Griseb.

Geraniaceae

IT-M-ES

C

Biebersteinia multifida DC.

IT

Th

Erodium oxyrrhynchum M. Bieb.

ES-M-IT

C

Geranium tuberosum L.

Hypericaceae

IT

He

Hypericum hyssopifolium Chaix.

PL

He

Hypericum perforatum L.

IT

He

Hypericum scabrum L.

Iridaceae

IT

C

Gladiolus atroviolaceus Boiss.

IT

C

Iris kopetdagensis (Vved.) Mathew & Wendelbo

Ixioliriaceae

IT

C

Ixiolirion tataricum (Pall.) Herb.

Juglandaceae

IT-ES

Ph

Juglans regia L.

Juncaceue

Cosm

C

Juncus articulatus L.

Lamiaceae

IT-M

Th

Acinos graveolens Link

IT

Th

Drepanocaryum sewerzowii (Regel) Pojark.

IT

He

Eremostachys labiosiformis (Popov) Knorring

IT

C

Eremostachys macrophylla Montbret & Aucher

IT

Ch

Hymenocrater elegans Bunge

IT

Th

Lallemantia royleana Benth.

ES-IT-M

Th

Lamium amplexicaule L.

IT-M-ES

He

Leonurus cardiaca L. subsp. turkestanicus (V.I.Krecz. & Kuprian.) Rech.f.

PL

He

Marrubium vulgare L.

Cosm

C

Mentha longifolia Huds.

IT

Th

Nepeta bracteata Benth.

IT

He

Nepeta ucrainica subsp. kopetdaghensis (Pojark.) Rech. f.

IT

Ph

Perovskia abrotanoides Kar.

IT

He

Phlomis cancellata Bunge

IT

Ch

Salvia ceratophylla L.

IT-M

He

Salvia virgata Ait.

IT

He

Scutellaria luteo-coerulea Bornm. & Sint. Ex  Bornm.

IT-M

Th

Sideritis montana L.

IT

He

Stachys lavandulifolia Vahl

IT-M

Ch

Teucrium polium L.

IT

Ch

Thymus transcaspicus Klokov

IT

Ch

Ziziphora clinopodioides Lam. subsp. rigida (Boiss.) Rech. f.

IT

Th

Ziziphora tenuior L.

Liliaceae

IT

C

Eremurus olgae Regel

IT

C

Fritillaria gibbosa Boiss.

IT

C

Gagea gageoides (Zucc.) Vved

IT-M

C

Muscari neglectum Guss. Ex Ten.

IT

C

Polygonatum sewerzowi Regel

IT

C

Scilla khorassanica Meikle

IT

C

Tulipa micheliana Hoog

Lythraceae

PL

He

Lythrum salicaria L.

Malvaceae

ES-IT-M

He

Althaea officinalis L.

IT-SS

Th

Hibiscus trionum L.

ES-IT-M

He

Malva neglecta Wallr.

IT

He

Malva sylvestris L.

Moraceae

IT-M

Ph

Ficus carica L.

Onagraceae

PL

C

Epilobium hirsutum L.

Orobanchaceae

IT

C

Orobanche amoena C. A. Mey.

Papaveraceae

IT

Th

Glaucium paucilobum Freyn

IT-M-SS

Th

Hypecoum pendulum L.

ES-M-IT

Th

papaver dubium L.

IT

Th

Roemeria refracta DC. 

Papilionaeae

IT

Ch

Alhagi persarum Boiss. & Buhse.

IT-ES

Ch

Astragalus (Adiaspastus) cerasocrenus Bunge 

SS-IT

Th

Astragalus (Annulares) crenatus Schult.

IT-ES

He

Astragalus (Astragalus) sieversianus Pall. 

IT

He

Astragalus ( Dissitiflori ) sumbari Popov

IT-ES

He

Astragalus (Malacothrix) mollis M. Bieb.

IT-ES

He

Astragalus (Onobrychoidei) brevidens Rydb.

IT-ES

He

Astragalus (Theiochrus) siliquosus Boiss. subsp. siliquosus    

IT

Ph

Colutea buhsei (Boiss.) Shapar.

IT-M-ES

C

Glycyrrhiza glabra L.

ES-IT-M

Th

Lathyrus aphaca L. var. aphaca

ES-M-IT

He

Lotus corniculatus L. var. corniculatus

IT-M-ES

He

Medicago sativa L.

IT-ES-M

He

Melilotus officinalis (L.) Lam.

IT

He

Meristotropis xanthioides Vassilcz.

IT

He

Onobrychis altissima Grosch.

IT

Ch

Onobrychis cornuta (L.)Desv. subsp. cornuta

IT

Th

Onobrychis micrantha Schrenk

IT

He

Psoralea drupacea Bunge

IT

He

Sophora pachycarpa Schrenk ex C. A. Mey

M-ES-IT

Th

Vicia sativa L.

Plantaginaceae

ES-IT-M

He

Plantago lanceolata L.

PL

He

Plantago major L.

SS-M-IT-ES

Th

Plantago psyllium L.

Plumbaginaceae

IT

Ch

Acantholimon pterostegium Bunge

ES-IT

Th

Psylliostachys spicata (Willd.) Nevski

Poaceae

IT

He

Agropyron elongatum (Host)P. Beauv.

IT

He

Agropyron trichophorum K. Richt.

M-IT

Th

Avena eriantha Durieu

IT

Th

Bromus danthoniae Trin. ex C. A. Mey

Cosm

C

Cynodon dactylon (L.) Pers.

IT

He

Digitaria sanguinalis (L.) Scop.

ES-IT

Th

Festuca ovina L.

IT-M

Th

Hordeum glaucum Steud.

ES-IT-M

Th

Lolium rigidum Gaudin

M-IT

C

Melica persica Kunth

IT-SS

He

Pennisetum orientale Rich.

PL

C

Phragmites australis (Cav.) Steud.

M-IT-ES

C

Poa bulbosa L.

Podophyllaceae

IT-M

C

Bongardia chrysogonum Boiss.

Polygonaceae

IT

Ph

Atraphaxis spinosa L.

IT

He

Polygonum alpestre C. A. Mey.

Cosm

Th

Polygonum aviculare L.

IT

C

Rheum ribes L

IT

He

Rumex chalepensis Mill.

Portulacaceae

PL

Th

Portulaca oleracea L.

Primulaceae

PL

Th

Anagallis arvensis L.

ES-IT-M

Th

Androsace maxima L.

IT

He

Dionysia tapetodes Bunge

Ranunculaceae

IT

C

Anemone biflora DC.

IT-M-ES

Th

Ceratocephalus falcatus L.

IT

Ph

Clematis orientalis L.

IT-M

Th

Consolida orientalis (J. Gay) Schrodinger

ES-IT-M

Th

Ranunculus arvensis L.

IT

He

Thalictrum sultanabadense Stapf

Resedaceae

ES-IT-M

He

Reseda lutea L.

ES-IT-M

He

Reseda luteola L.

Rosaceae

ES-IT-M

He

Agrimonia eupatoria L.

IT

Ph

Amygdalus spinosissima Bunge subsp. turcomanica (Lincz.) Bro

IT

Ph

Cerasus chorassanica Pojark.

IT

Ph

Crataegus pontica K.Koch

IT-ES

He

Geum kokanicum Regel & Schmalh.

ES-IT-M

He

Potentilla recta L.

IT

Ch

Rosa persica J. F. Gmel.

IT-M

Ph

Rubus sanctus Schreb.

ES-IT-M

He

Sanguisorba minor Scop subsp. Mucricata (Spach) Briq.

Rubiaceae

IT-M

Th

Callipeltis cucularis Stev.

IT

Ch

Crucianella gilanica Trin.

IT-M-ES

Th

Galium aparine L.

IT

Ch

Rubia florida Boiss.

Rutaceae

IT

He

Haplophyllum pedicellatum Bunge ex Boiss.

IT

He

Haplophyllum perforatum (M. B.) Kar. & Kir

Salicaceae

SS-IT

Ph

Populus euphratica oliv.

IT

Ph

Salix alba L.

Santalaceae

IT

C

Thesium kotschyanum Boiss.

Scrophulariaceae

IT

He

Dodartia orientalis L.

ES-IT

He

Pedicularis rechingeri Wendelbo

IT

He

Scrophularia striata Boiss.

IT

He

Verbascum songaricum Schrenk ex Fisch. & C. A. Mey. subsp. songaricum

Cosm

C

Veronica anagallis-aquatica L.

ES-IT-M

Th

Veronica hederifolia L.

Solanaceae

Cosm

He

Datura stramonium L.

IT

Th

Hyoscyamus senecionis Willd.

IT

He

Hyoscyamus squarrosus Griff.

IT

He

Solanum asiae-mediae Pojark.

Cosm

Th

Solanum nigrum L.

Thymelaeaceae

IT

Th

Diarthron vesiculosum Endl.

Urticaceae

ES-IT-M

C

Parietaria judaica L.

Cosm

He

Urtica dioica L.

Valerianaceae

IT

He

Valeriana sisymbriifolia Vahl

Verbenaceae‍‍

IT-ES

He

Verbena officinalis L.

Violaceae‍‍

IT

Th

Viola occulta Lehm.

Zygophyllaceae

IT-M-SS

He

Peganum harmala L.var. harmala

IT

Th

Tribulus terrestris L.var. terrestris

IT

Ph

Zygophyllum atriplicoides Fisch. & C. A. Mey.

:C کریپتوفیت‌ها، :Ch کامفیت‌ها، :He همی‌کریپتوفیت‌ها، :Ph فانروفیت‌ها، :Th تروفیت‌ها، :Cosm جهان وطن، :ES اروپا-سیبری، :IT ایرانی-تورانی، :M مدیترانه‌ای، :PL چند ناحیه‌ای، :SS صحرا-سندی.

 

 

 

اسدی، م.، معصومی، ع. ا.، خاتمساز، م. و مظفریان، و. (1367-1386) فلور ایران. ج 1-57، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران.
عصری، ی. (1382) تنوع گیاهی در ذخیره گاه بیوسفر کویر. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران.
قهرمان، ا. (1357- 1384) فلور رنگی ایران. ج 1-25، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران.
قهرمان، ا. (1369) کورموفیت‌های ایران (سیستماتیک گیاهی). ج 1-4، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
قهرمان، ا. و عطار، ف. (1377) تنوع زیستی گونه‌های گیاهی ایران. انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
کاظمیان، ا.، ثقفی، ف.، اسدی، م. و قربانلی، م. (1383) مطالعه فلوریستیک بند گلستان و تعیین شکل‌های زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه. مجله پژوهش و سازندگی64: 48 ـ 62.
مبین، ص. (1364) رُستنی‌های ایران. ج 1-4. انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
مظفریان، و. (1373) رده‌بندی گیاهی. ج 1-2، انتشارات دانش امروز، تهران.
مظفریان، و. (1375) فرهنگ نام‌های گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران.
معصومی، ا. (1374) گون‌های ایران. ج 1-5، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران.
میمندی نژاد، م. ج. (1348) اکولوژی پوشش زنده خاک. انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
Amiri, M. S. and Joharchi, M. R. (2010)Handelia Heimerl, a new genus of the Asteraceae-Anthemideae for the flora of Iran. The Iranian Journal of Botany 32: 246-248.
Archibold, O. W. (1995) Ecology of world vegetation. Chapman and Hall, London.
Davis, O. H. (ed.) (1965-1988) Flora of Turkey. vols. 1-10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
Komarov, V. L. (1971-1987) Flora of the U.S.S.R. vols 1-30. The Botanical Institute of Science the U.S.S.R. Leningerad. Translated by Israel Program for Scientific Translation Jeuralem.
Rechinger, K. H. (ed.) (1963-2009) Flora Iranica, vols. 1-176. Akademische Druck-u Verlagsanstalt, Graz.
Takhtajan, A. (1986) Floristic regions of the world. University of California Press, Berkeley, California.
Zohary, M. (1980-1986) Conspectus florae orientalis, vols. 1-8. The Israel of Sciences and Humanities, Jerusalem.